Ogólna sytuacja gospodarcza w handlu artykułami gospodarstwa domowego od kilku miesięcy jest gorzej oceniana w porównaniu do roku ubiegłego. Średnia ocena za pięć miesięcy wynosi -18,9, wobec -11,6 w 2012 r. Porównując oceny w maju 2013 r. do maja ubiegłego roku zanotowano poprawę o blisko 5 pkt procentowych.

Reklama

Jednocześnie należy mieć na uwadze, że w maju 2013 r. menedżerowie pierwszy raz od sierpnia 2012 r. zdecydowanie lepiej przewidują ogólną sytuację gospodarczą przedsiębiorstw. Wskaźnik dotyczący tego zjawiska w maju wyniósł +7,7, a w analogicznym okresie roku poprzedniego -6,4. Od kilku miesięcy zwiększa się grono menedżerów mówiących o braku barier w prowadzeniu działalności – w kwietniu i maju wskaźnik ten równy był 0,4.

Analizując wszystkie bariery w prowadzeniu działalności dostrzec należy, że branża „artykuły gospodarstwa domowego” w maju najczęściej wymieniała trudności związane z niedostatecznym popytem (60,4), konkurencją na rynku (59) oraz kosztem zatrudnienia (55,3). Wskaźnik dotyczący bieżącej ilości sprzedanych towarów od kilku miesięcy przyjmuje wartości ujemne, lecz pomimo tego sytuacja w maju polepszyła się (-14,7) względem marca (-40,1) i jednocześnie jest zdecydowanie lepsza w porównaniu do maja poprzedniego roku (-30,5).

W maju powiększyło się grono menedżerów mówiących o zwiększonych zapasach – w maju wskaźnik wyniósł -7,1, a w poprzednim miesiącu +1,1. Mając na uwadze, że nadal większość zjawisk oceniana jest negatywnie, ale równocześnie lepiej od poprzedzających miesięcy, ogólny klimat koniunktury w maju także został oceniony lepiej od poprzednich miesięcy – w maju -5,3 i w kwietniu -11,5, a w porównaniu do analogicznego okresu w 2012 r. odpowiednio -4,7 i -7,8.

Koniunktura konsumencka

Analizując bieżący wskaźnik ufności konsumenckiej, od maja 2013 r. obserwujemy poziom nastroju na tym samym poziomie (-27,9). U większości składowych tego wskaźnika odnotowano w czerwcu niewielki wzrost w porównaniu do ubiegłego miesiąca. Najwyższy wzrost należy wskazać przy ocenie zmiany ogólnej sytuacji ekonomicznej kraju na najbliższe 12 miesięcy. Wzrósł on o 1,1 pkt procentowego. Z kolei oceny dotyczące ostatnich 12 miesięcy tej samej składowej pogorszyły się o 0,6 pkt. procentowego w porównaniu do poprzedniego miesiąca, a o blisko 3 pkt procentowe w porównaniu do czerwca 2012 r.

Zmiany sytuacji finansowej gospodarstwa domowego lepiej oceniono w ostatnich 12 miesiącach niż na najbliższe 12 miesięcy w czerwcu 2013 r. w porównaniu do poprzedniego miesiąca. Z kolei porównując obie składowe do analogicznego okresu poprzedniego zostały ocenione lepiej o odpowiednio 2,4 pkt procentowe i 2 pkt procentowe. Od kwietnia następuje relatywnie pozytywna zmiana w przypadku oceny obecnego dokonywania ważnych zakupów, którego wskaźnik w czerwcu wyniósł -21,5. Natomiast w porównaniu do ocen sprzed 12 miesięcy nastąpił spadek o 2,2 pkt procentowe.

Wyprzedzający wskaźnik ufności konsumenckiej (WWUK) w czerwcu 2013 r. zanotował niewielki spadek o 0,5 pkt procentowego w porównaniu do maja 2013 r., a o blisko 1 pkt procentowy wzrost w stosunku do porównywalnego okresu w 2012 r. Pozytywną tendencję od początku 2013 r. wykazuje wskaźnik dotyczący zmiany poziomu bezrobocia, który w czerwcu wyniósł -53. Jednak oceny te wypadają dużo gorzej niż w pierwszym półroczu ubiegłego roku. Od kilku miesięcy zmniejsza się skala pesymizmu dotycząca zmiany ogólnej sytuacji ekonomicznej. W czerwcu wyniósł on -32,1 i jest to wzrost o blisko 1 pkt procentowy w stosunku do poprzedniego miesiąca oraz wzrost o 3,4 pkt procentowego w porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego. Na niskim poziomie utrzymują się oceny odnośnie możliwości oszczędzania pieniędzy. Wskaźnik ten zanotował spadek o 4 pkt procentowe w odniesieniu do maja bieżącego roku.

Koniunktura w przemyśle

Ogólny klimat koniunktury w produkcji mebli w ostatnich dwóch miesiącach (kwiecień-maj) został lepiej oceniony w porównaniu do analogicznego okresu roku wcześniejszego – odpowiednio -4,7 i -3,1, ale jednocześnie tak samo źle, jak na początku bieżącego roku. Od marca 2013 r. zwiększa się grono menedżerów firm odnotowujące spadek zamówień krajowych i zagranicznych. Wskaźnik portfela zamówień w maju wyniósł -13,3, co oznacza pogorszenie o 3 pkt procentowe w odniesieniu do kwietnia, ale jednocześnie poprawę o ponad 10 pkt procentowych w porównaniu do maja 2012 r. Z kolei ogólna sytuacja gospodarcza w miesiącach kwiecień-maj została oceniona nieco gorzej niż na początku roku (odpowiednio -8,3 i -8,2).

Ten sam wskaźnik w porównywalnym okresie roku 2012 wyniósł odpowiednio -12,2 i -8,3. Deklaracje dotyczące wzrostu bieżącej produkcji z miesiąca na miesiąc wypadają coraz słabiej – w maju zanotowano spadek o ponad 5 pkt procentowych (-13,5) wobec poprzedzającego miesiąca. Z kolei rok wcześniej wskaźnik ten wyniósł -18. Jeśli chodzi o stan zapasów firm, od lutego 2013 r. rośnie grono menedżerów opowiadających się za ich nadmiarem. Przeciętna ocena zapasów w maju wyniosła -3,8 wobec -5,6 w porównywalnym okresie 2012 r. Oceny dotyczące wskaźnika zobowiązań w miesiącach kwiecień-maj br. wypadają lepiej wobec analogicznego okresu roku poprzedniego. Wskaźnik wyniósł odpowiednio -11,5 i -12 w 2013 r., w 2012 r. -17,4 i -15,2.

Nastroje się poprawiają

Po gorszym miesiącu kwietniu (-5,8) poprawiają się nastroje producentów odnośnie przewidywanego strumienia zamówień krajowych i zagranicznych (+0,2). Miesiąc maj w 2013 r. został dużo lepiej oceniony pod tym względem niż maj ubiegłego roku (-12,9). Podobna sytuacja ma także miejsce przy oczekiwaniach związanych z produkcją. Wskaźnik w tym zakresie w maju br. wynosił +3,4 wobec -7,6 w maju 2012 r.

Jednocześnie od marca relatywnie zwiększa się grono opinii mówiących o konieczności podwyższania cen, gdzie w tym samym okresie roku poprzedniego przeważały opinie o ich zmniejszaniu. Pomimo iż w I kwartale 2013 r. spadło zatrudnienie w branży, to w dalszym ciągu utrzymują się negatywne oceny pod względem przewidywań na temat zatrudnienia w branży meblarskiej. W maju 2013 r. wartość określająca firmy uważające, że istnieje potrzeba zwolnień wyniosła -2,9 wobec -12,8 w poprzednim miesiącu. Wartości te 12 miesięcy wcześniej kształtowały się odpowiednio -8,7 i w maju -12.

Wartość i wolumen produkcji mebli

W maju 2013 r. wzrost wolumenu produkcji do analogicznego okresu roku poprzedniego zanotowano tylko w przypadku mebli do siedzenia przekształcanych w miejsce do spania (wzrost o 11,4%). Z kolei meble kuchenne to grupa mebli, której wartość wolumenu spadła aż o ponad 30%. Biorąc pod uwagę skumulowany wolumen produkcji od początku roku do maja 2013 r., wszystkie prezentowane grupy mebli odnotowały spadek wartości wolumenu w stosunku do sytuacji sprzed roku. Niewielki spadek wolumenu przypadł meblom do siedzenia przekształcanym w miejsce do spania oraz meblom drewnianym stosowanym w sypialni (odpowiednio o 0,1% i 0,2%).

Z kolei analizując dane z 2011 r. o wartości produkcji wymienionych wcześniej grup należy stwierdzić, że stanowią one niewielki odsetek w całej produkcji mebli. Meble drewniane w rodzaju stosowanych w pokojach stołowych i salonach stanowiły 18% całej produkcji mebli, meble do siedzenia przekształcane w miejsce do spania 7%, a meble drewniane w rodzaju stosowanych w sypialni i meble kuchenne odpowiednio 5% i 3%.

Wartość produkcji sprzedanej po pięciu miesiącach br. wyniosła 11,317 mld zł, co oznacza wzrost o blisko 3,5% r/r. W momencie opracowywania niniejszego materiału bardziej szczegółowe dane odnośnie wartości produkcji dotyczą I kwartału 2013 r. i są to wyniki wstępne. Jak wynika z nich, wzrost wartości produkcji w porównaniu do poprzedniego roku dotyczy firm dużych i średnich – łączna wartość sięgnęła 5,67 mld zł. Dodając do zestawienia firmy małe okazuje się, że wartość produkcji sprzedanej w I kwartale 2013 r. spadła o 0,2%, co daje łączny wynik 6,871 mld zł.

Zatrudnienie we wszystkich firmach według wielkości zatrudnienia w I kwartale bieżącego roku spadło o blisko 3%. Łączna liczba zatrudnionych na koniec I kwartału wyniosła 124,2 tys. osób. Przeciętne wynagrodzenie w branży meblarskiej w I kwartale 2013 roku wynosiło 2.724,71 zł, co oznacza wzrost o 1,5% w porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego.

Handel zagraniczny w 2012 r.

Dane dotyczące handlu zagranicznego za cały rok 2012 i I kwartał 2013 r. zostały zaprezentowane na podstawie wstępnych danych GUS i z uwagi na to mogą być one korygowane w późniejszym okresie. Wartość eksportu z Polski dla grupy produktowej CN 9401-9404 (uwaga: oprócz mebli wartość uwzględnia fotele do pojazdów mechanicznych, meble medyczne, śpiwory i materiały pościelowe) po pierwszych trzech miesiącach br. charakteryzuje się wzrostem o 3% w porównaniu do analogicznego okresu w 2012 r. Z kolei dynamika eksportu liczona w euro pozostaje bez zmian.

Natomiast wartość eksportu w przeliczeniu na dolary amerykańskie spadła o 7%, co jest adekwatne do umocnienia się dolara względem złotówki (wzrost o 10%). Jeśli chodzi o wartość importu, prezentowane dane we wszystkich walutach wskazują na spadek o średnio 4% w przypadku wartości w złotówkach i euro, a w dolarach już o 12%.

Dane za I kwartał 2013 r.

Wartość eksportu towarów z grupy CN 9401-9404 za I kwartał 2013 r. wyniosła 7,38 mld zł, co oznacza spadek o 2% w porównaniu do I kwartału roku poprzedniego. Prezentowane wstępne dane dla tej wartości liczone w euro i dolarach odnotowały wzrost o odpowiednio o 2% i 4%. Na negatywny wynik eksportu w złotówkach ma wpływ zmiana kursu walut, który był niższy niż w analogicznym okresie ubiegłego roku.

Dlatego też przy dodatniej dynamice w euro można zaobserwować mniej zadowalający wynik w polskiej walucie. Natomiast import liczony we wszystkich prezentowanych walutach wzrósł w porównaniu do analogicznego okresu w roku poprzedzającym. Najwyższą dynamiką zanotowano przy wartości w dolarach – wzrost o 7%.

Przystępując do oceny sytuacji branży meblarskiej w pierwszym kwartale 2013 r. należy podejść do niej z pewną ostrożnością, gdyż prezentowane wyniki są wynikami wstępnymi. Jak wynika z zestawienia sald produkcji sprzedanej, importu i eksportu (produkcja – eksport + import) w I kwartale br. wzrosły obroty na rynku krajowym o prawie 40% z wynikiem 647 mln zł.

Jednak liczby tej nie należy utożsamiać z rzeczywistą wartością rynku z względu na szereg zastrzeżeń do przedstawionej uproszczonej metody analizy obrotów na rynku. Biorąc pod uwagę, że wartość produkcji sprzedanej i eksportu spadła w porównaniu do analogicznego okresu roku poprzedniego, a wartość importu wzrosła prawdopodobieństwo takiego wyniku wzrasta. Osłabienie złotówki w II kwartale 2013 r. daje nadzieję na poprawy wyników eksporterów mebli.

Budownictwo

Sytuacja mająca miejsce w branży budowlanej ma duże znaczenie dla branży meblarskiej. Pomimo napływających negatywnych informacji z mediów o pogarszającej się koniunkturze w budownictwie, według oficjalnych danych liczba oddanych mieszkań do użytku ogółem po pięciu miesiącach 2013 roku wskazuje na niewielki wzrost w porównaniu do analogicznego okresu roku poprzedniego. W porównaniu do maja 2012 r. najwyższy wzrost wynoszący 6% zanotowano w przypadku mieszkań indywidualnych. Z kolei mieszkania spółdzielcze oraz na sprzedaż lub wynajem odnotowały spadek, który wyniósł odpowiednio 19% i 3% w porównaniu do porównywalnego okresu rok wcześniej.

Największym spadkiem charakteryzują się mieszkania pozostałe, których liczba spadła o ponad 30%. Warto również przyjrzeć się wynikom odnośnie liczby mieszkań, na realizację których wydano pozwolenia oraz mieszkań, których budowę rozpoczęto. Po pięciu miesiącach bieżącego roku zaobserwowano spadek liczby mieszkań, na które wydano pozwolenia o blisko 26% i spadek o prawie 30% liczby mieszkań, których budowę rozpoczęto w stosunku do analogicznego okresu roku 2012. Te liczby wskazują na duży poziom pesymizmu i niepewności klientów, którzy wstrzymują się z rozpoczęciem inwestycji. Przekłada się to w przypadku pozostałych klientów na wstrzymaniu decyzji o remontach lub zmianach wystroju wnętrz.

TEKST: Milena Dorozińska

Autorka jest pracownikiem firmy B+R Studio.

Artykuł został opublikowany w miesięczniku BIZNES.meble.pl, nr 7-8/2013