Nowa siedziba Muzeum Wojska Polskiego zaprojektowana została przez pracownię WXCA. Oficjalne otwarcie będzie miało miejsce 13 sierpnia na Cytadeli Warszawskiej. W pierwszym ze zrealizowanych budynków znajdzie się miejsce m.in. dla wystawy stałej, wystaw czasowych oraz wydarzeń kulturalnych.

Reklama

Muzeum Wojska Polskiego zostało założone już w 1920 roku, ale instytucja ta nigdy nie miała własnej siedziby. Tym samym nie mogła prezentować swojej niezwykle bogatej kolekcji, a wynoszącej obecnie ponad 300 tysięcy eksponatów. Już niebawem, po przeszło 100 latach istnienia, muzeum będzie mogło zaprosić swoją publiczność do nowoczesnej siedziby. Znajdzie się w niej m.in. wystawa stała przedstawiająca dzieje oręża polskiego, a także sala wystaw czasowych i wydarzeń kulturalnych.

Cytadela Warszawska przywrócona miastu

Pracownia WXCA wygrała międzynarodowy konkurs architektoniczno-urbanistyczny na nową siedzibę Muzeum Wojska Polskiego na Cytadeli Warszawskiej w 2009 roku. Jednym z aspektów, za który nagrodzono koncepcję architektów WXCA, było sięgnięcie do historii tego miejsca sprzed powstania fortyfikacji. Autorzy zaproponowali układ urbanistyczny odnoszący się do XVIII-wiecznej kompozycji przestrzennej koszar Gwardii Pieszej Koronnej, a także położonym centralnie placem.

Po jego obu stronach znajdą się gmachy północny i południowy Muzeum oraz położona pomiędzy dwoma skrzydłami siedziba Muzeum Historii Polski. Powstałe na podstawie koncepcji konkursowej reprezentacyjne założenie, razem z dotychczas mieszczącymi się na terenie zabytkowej twierdzy Muzeum X Pawilonu Cytadeli Warszawskiej i Muzeum Katyńskim, stworzą jeden z największych i najnowocześniejszych kompleksów muzealnych w Europie.

ZOBACZ TAKŻE: Pracownia WXCA z międzynarodową nagrodą

Planowo kompleks ten będzie miejscem kultury i pamięci, a ponadto codziennej aktywności mieszkańców i mieszkanek Warszawy. Razem z XIX-wieczną fortyfikacją warszawiakom i warszawiankom zostanie bowiem udostępniony rozległy teren zielony o powierzchni ponad 30 ha, który do tej pory pozostawał wygrodzony ceglanym murem Cytadeli.

Muzeum Wojska Polskiego jak szyk wojskowy

W swojej koncepcji architekci i architektki WXCA przywołali motywy symboliki militarnej, które wyrażono poprzez formę geometrycznych, zdyscyplinowanych brył Muzeum oraz ich zwartej organizacji z dwóch stron placu Gwardii Pieszej Koronnej. Jako pierwszy z nich zrealizowany zostały budynek południowy. Jego wyraz architektoniczny określają fizyczne i plastyczne właściwości użytych materiałów oraz rzemieślnicza metoda pracy z nimi.

Architekci postawili na barwiony beton architektoniczny, odnoszący się do ceglanych murów Cytadeli Warszawskiej. Monumentalność bryły projektanci przełamali specjalnie opracowanym wzorem, odciśniętym na płaszczyźnie masywnych bloków. Wzór ten – szewron – w zamyśle miał nienachalnie kojarzyć się z motywami wojskowymi. Jego przestrzenna forma została pomyślana jako powierzchnia dla rzeźbiarskiej gry światła i cienia zmieniającej się wraz z porą dnia, a tym samym zmieniającej też ogólną percepcję gmachu.

Rozmiar pojedynczego modułu ornamentu architekci WXCA zaprojektowali w oparciu o skalę człowieka, a konkretnie ludzkiej ręki. Przekłada się to na stopniowanie doświadczenia estetycznego. Wraz ze zbliżaniem się do monumentalnej, rygorystycznej bryły na pierwszy plan wychodzi detal fasady.

Serce Muzeum Wojska Polskiego

Na budynek południowy Muzeum Wojska Polskiego składa się osiem bloków funkcjonalnych. Cztery z nich przeznaczono na ekspozycję stałą. Trzy największe dedykowane są historii Oręża Polskiego, od początków polskiej państwowości aż po zakończenie II Wojny Światowej. Czwarta sala poświęcona jest kolekcji broni orientalnej. Piątym blokiem, swoistym sercem muzeum, jest Sala Wystaw Czasowych, przestrzeń niecodziennych wydarzeń i okolicznościowych ekspozycji.

Powierzchnię niemal 6 tys. m2 przestrzeni ekspozycyjnej uzupełnią trzy bloki: usługowo-biurowy z częścią administracyjną, audiowizualny z salą na 100 osób oraz magazynowo-techniczny. Wnętrze opiera się na napięciach przestrzennych między bryłami poszczególnych bloków oraz przestrzenią między nimi. Całość zaprojektowano jako minimalistyczne tło dla prezentowanej ekspozycji.

Pomiędzy bryłami bloków funkcjonalnych znajdują się szklane fasady, dzięki którym zaciera się granica między wnętrzem a zewnętrzem. Muzeum koresponduje z parkiem także na inne sposoby – wśród terenów zielonych znajdą się miejsca ekspozycji plenerowych, a niektóre z zabytkowych obiektów Cytadeli Warszawskiej zostaną dostosowane do funkcji usługowych. Struktury architektoniczne całego założenia i przestrzeń parku potraktowaliśmy jako nierozerwalną całość. To właśnie rozumiemy poprzez termin „park muzeów”, który przekracza tradycyjne myślenie o przestrzeni muzealnej – mówi architekt Paweł Wolanin z WXCA.