Producenci mebli od kilkunastu miesięcy mogą zacierać ręce. Jak przewiduje firma B+R Studio Analizy Rynku Meblarskiego rok 2014 również dla eksporterów będzie rekordowy.

Reklama

Ostatnie oficjalne wyniki odnośnie wartości produkcji sprzedanej dotyczą września. Według danych GUS wartość ta we wrześniu wyniosła 3,1 mld zł z dynamiką 1,19 (w analogicznym okresie roku poprzedniego wartość ta wynosiła 2,6 mld zł). Wynik ten należy odnotować jako kamień milowy w rozwoju polskiej branży meblarskiego, ponieważ dotychczas producenci mebli nie odnotowali wartości produkcji sprzedanej przekraczającej 3 mld zł.

Z kolei analizując dane skumulowane po 9 miesiącach 2014 r. o wartości produkcji sprzedanej mebli widać, że wynik również jest lepszy wobec okresu styczeń-wrzesień 2013 r. i równy był 23,7 mld zł. Zatem dynamika w tym przypadku wyniosła 1,15.

Produkcja rośnie wszystkim

Przyglądając się danym w podziale na klasy wielkości firmy (firmy duże, średnie i małe) stwierdzono, że po pierwszym półroczu br. producenci mebli bez względu na wielkość odnotowały wzrost wartości produkcji. Łączna wartość produkcji w okresie I-II kwartał 2014 r. wyniosła 15,426 mld zł, co oznacza wzrost o blisko 14 pkt. proc. (w cenach bieżących) w porównaniu do analizowanego okresu roku 2013. Najwyższy wzrost miał miejsce w firmach dużych i średnich traktowanych łącznie (o 16%), a w firmach małych – 10%.

Potwierdzenia na tak dobre wyniki w produkcji nie trzeba daleko szukać. Odnaleźć je można w danych o wolumenie produkowanych mebli według ich rodzaju. Na podstawie monitorowanych grup mebli przez GUS stwierdzono, że w okresie styczeń-wrzesień 2014 r. każda z nich odnotowała wzrost wolumenu produkcji. Meble kuchenne to ta grupa mebli, w której osiągnięty został największy wzrost wobec okresu styczeń-wrzesień 2013 r., wynoszący 37%. Jednocześnie wartość wolumenu mebli kuchennych doświadcza najbardziej zmiennych trendów, co świadczyć może o ich zależności od sytuacji na krajowym rynku. W tym miejscu należy przypomnieć, że w okresie styczeń-sierpień roku ubiegłego meble kuchenne odnotowały spadek aż o 25% względem okresu styczeń-sierpień 2012 r.

Producenci mebli z rekordami

Na drugim miejscu pod względem wolumenu produkcji uplasowała się grupa „Meble drewniane, w rodzaju stosowanych w sypialni”, których wyprodukowano 2,925 mln sztuk w okresie styczeń- wrzesień 2014 r. (dynamika 1,29). We wrześniu 2014 r. wyprodukowano tego rodzaju mebli o ponad 50% więcej niż w analizowanym miesiącu roku poprzedniego. Natomiast najniższy wzrost wolumenu produkcji po dziewięciu miesiącach br., to znaczy o 13%, zanotowano w meblach do siedzenia przekształcalnych w miejsce do spania.

Omówione zjawiska wzrostu, zarówno pod względem wartościowym, jak i ilościowym mają przełożenie na zatrudnieniu w branży meblarskiej. Analizując dane na podstawie publikacji GUS „Nakłady i wyniki przemysłu” dostrzeżono, że liczba zatrudnionych w firmach meblarskich, bez względu na ich wielkość, w I półroczu 2014 r. wzrosła o 5,6 % w porównaniu do I półrocza roku ubiegłego. Łączna liczba zatrudnionych w branży meblarskiej w tym okresie to 130,9 tys. osób. Osoby pracujące w firmach małych stanowią 19% zatrudnionych w całej branży meblarskiej i w ich przypadku odnotowano najniższy wzrost, który wyniósł 1,6%. Warto dodać, że w pierwszym półroczu 2014 r. przy zwiększającej się liczbie zatrudnionych w branży meblarskiej jednocześnie zanotowano wzrost przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia o 6,6%. W analizowanym okresie roku ubiegłego wzrost wynagrodzeń wyniósł blisko 3% wobec I półrocza roku 2012.

Koniunktura w przemyśle

Pozytywne nastroje przedsiębiorców mają odzwierciedlenie w ocenie koniunktury w zakresie produkcji sprzedanej mebli. W październiku 2014 r. zanotowano wzrost optymistycznych opinii na temat bieżącej produkcji wobec poprzedzającego miesiąca o 11,8 pkt. proc. Również wskaźnik portfela zamówień otrzymał lepsze oceny niż we wrześniu i w październiku wyniósł 27,5. Jeśli chodzi o oczekiwania odnośnie portfela zamówień i produkcji, grono menedżerów od początku II półrocza lepiej ocenia sytuację.

We wrześniu i październiku 2014 r. po raz pierwszy od lutego 2013 r. wskaźnik dotyczący nadmiaru zapasów otrzymał oceny dodatnie. Oznacza to, że grono menedżerów opowiadających się za nadmiarem zapasów zmniejszyło się. Wskaźnik ten we wrześniu i październiku równy był odpowiednio +1,8 i +3,6. W październiku br. zmniejszyło się także grono osób przychylających się ku wzrostowi cen (+4,1) wobec tego samego miesiąca poprzedniego roku (+0,5).

Producenci mebli zatrudniają

Po miesiącach letnich relatywnie poprawiają się nastroje wśród producentów odnośnie zobowiązań firm. W październiku wskaźnik ten przyjął wartość +8,8, co oznacza lepszy wynik niż we wrześniu br. (+1,3) i jednocześnie lepszy od analizowanego okresu roku 2013 (+1,2). Z kolei oczekiwania omawianego wskaźnika od trzech miesięcy (sierpień-październik 2014 r.) utrzymują się na zbliżonym poziomie oceny – odpowiednio: 15,8; 16,8 i 15,8. W październiku wartość ta była tylko o 2 pkt. proc. niższa niż w październiku poprzedzającego roku, a we wrześniu 2014 r. już o 7,4 pkt. proc. niższa.

Jak już wspomniano w I półroczu br. odnotowano wzrost zatrudnienia w branży meblarskiej. Również prognozy dotyczące tego zjawiska wskazują na optymizm wśród menedżerów. Od lipca 2013 r. wskaźnik mówiący o potrzebie zatrudnienia utrzymuje wartości dodatnie. W październiku br. omawiany wskaźnik równy był +8,5, a w poprzedzających miesiącach (sierpień i wrzesień) +11,5. Z kolei ocena ogólnego wskaźnika koniunktury w październiku 2014 r. wyniosła +15,8 i jest to wyższa ocena o 2,2 pkt. proc. niż w analizowanym miesiącu roku poprzedniego. Pozytywne opinie przedsiębiorców na temat ogólnej sytuacji gospodarczej w październiku br. od początku roku są najlepsze (+9,2) i równocześnie lepsze wobec października 2013 r. (+1,5).

Handel zagraniczny

Według wstępnych danych GUS za pierwsze półrocze 2014 r. dotyczących wartości mebli, zarówno eksporterzy, jak i importerzy mogą być spokojni, bowiem poziom wartości w wymianie handlowej meblami jest wyższy od analogicznego okresu roku poprzedniego. Omawiane dane obejmują pełne grupy towarowe CN 9401, 9402, 9403 i 9404, które stosowane są w statystyce międzynarodowej do określania wartości wymiany zagranicznej, głównie mebli. Należy zaznaczyć, iż oprócz mebli wartości te uwzględniają fotele do pojazdów mechanicznych, meble medyczne, śpiwory i materiały pościelowe.

Po pierwszym półroczu 2014 roku wartość eksportowanych mebli ukształtowała się na poziomie 16,853 mld zł, co oznacza wzrost o 14% w porównaniu do wyników z analogicznego okresu 2013 r. Jednak wartość eksportu mebli powinna być analizowana w walutach zagranicznych, ponieważ to właśnie w euro i dolarach zawierana jest większość umów i rozliczanych dostaw. Wartość ta przedstawiona w walutach obcych uzyskała dynamikę: odpowiednio wzrost o 13% licząc w euro i 18% licząc w dolarach.

W pierwszym półroczu bieżącego roku wartość importowanych mebli liczona w złotówkach wyniosła 2,804 mld zł i odpowiada to wzrostowi aż o 23% w porównaniu do analogicznego okresu roku 2013. Wartość importu prezentowana w euro charakteryzuje się zbliżoną dynamiką – wzrost o 22%. Z kolei wartość w dolarach amerykańskich wzrosła o 27% wobec analogicznego okresu roku poprzedniego. Tym samym skumulowana wartość importu liczona w euro wyniosła 670 mln, zaś w dolarach 922 mln. Przypomnijmy, że dynamika tego zjawiska w złotówkach w I półroczu 2013 r. wobec I półrocza 2012 r. wyniosła 2%.

Popyt rośnie w kraju i za granicą

Z uwagi na fakt, że są to dane wstępne, należy podejść do nich z pewną rezerwą, gdyż mogą być one korygowane w okresie późniejszym. Mimo to, analizując wstępne wyniki za pierwsze półrocze 2014 r. dotyczące handlu zagranicznego, należy je ocenić lepiej od wyników za pierwsze półrocze poprzedzającego roku. Bazując na wynikach produkcji sprzedanej można stwierdzić, że wartość eksportowanych mebli w drugim półroczu będzie wzrastać. Według prognozy B+R Studio wartość eksportu mebli w 2014 r. wyniesie blisko 34 mld zł . Oznacza to, że polska branża meblarska znowu pobije rekord i wyeksportuje meble za większą kwotę niż w ubiegłym roku.

Z zestawienia ze sobą: salda produkcji sprzedanej, importu i eksportu (produkcja – eksport + import) wynika, że na rynku krajowym obroty wzrosły aż o 48% w porównaniu do I półrocza 2013 r. Tym samym wartość obrotów ukształtowała się na poziomie 1,519 mld zł. Wartość ta niejednoznacznie wskazuje, czy zwiększony popyt na meble dotyczy klientów indywidualnych czy instytucjonalnych. Biorąc pod uwagę informacje na temat stagnacji na rynku mebli klientów indywidualnych, można spodziewać się zwiększonej roli podwykonawstwa bądź też wzrostu popytu na meble wśród instytucji.

Koniunktura w handlu i konsumencka

Oceny opisujące koniunkturę konsumencką stanowią dopełnienie obrazu o sytuacji w branży meblarskiej. Obecne i oczekiwane tendencje konsumpcji indywidualnej wśród konsumentów mogą wskazywać na nastroje panujące na rynku krajowym. Wszystkie składowe wskaźnika ufności konsumenckiej są pomocne przy wyznaczaniu trendu w konsumpcji indywidualnej i tym samym panującym zjawiskom w branży meblarskiej.

Wskaźniki koniunktury konsumenckiej (wskaźnik bieżący i wyprzedzający) odnotowały w październiku br. polepszenie nastrojów. Bieżący wskaźnik ufności konsumenckiej (BWUK) wzrósł jedynie o 1 pkt. proc. wobec września i równy był -14,1. Jednocześnie oznacza to, że wartość tego wskaźnika osiągnęła wyższą wartość o 8,6 pkt. proc. niż w październiku 2013 r.

Spośród składowych wskaźnika bieżącego największy wpływ na wzrost BWUK w październiku miały oceny dotyczące jedynie obecnej i przyszłej sytuacji ekonomicznej kraju – wzrost odpowiednio o 0,8 i 6,3 pkt. proc. wobec ocen we wrześniu br. Pozostałe składowe odnotowały spadek ocen w stosunku do poprzedzającego miesiąca. Porównując oceny w październiku br. wszystkich składowych bieżącego wskaźnika ufności konsumenckiej do analogicznego okresu roku 2013 widać, że są one znacznie lepsze niż miało to miejsce rok wcześniej. Dla porównania wskaźnik zmiany ogólnej sytuacji ekonomicznej kraju w najbliższych 12 miesiącach w październiku br. wyniósł -11,9, a ocena w październiku 2013 r. równa była -27,4.

Będzie lepiej?

Z kolei wyprzedzający wskaźnik koniunktury konsumenckiej, który opisuje oczekiwane w najbliższych miesiącach tendencje konsumpcji indywidualnej w październiku odnotował wzrost o 1,3 pkt. proc. i ukształtował się na poziomie -19,3. Wśród składowych WWUK najbardziej poprawiła się ocena przyszłej sytuacji ekonomicznej kraju. Odnotowano tej składowej wzrost o 6,3 pkt. proc. wobec poprzedzającego miesiąca i wzrost aż o 15,5 pkt. proc. w stosunku do października 2013 r. W październiku 2014 r. dużo lepiej niż 12 miesięcy wcześniej oceniono także zmianę poziomu bezrobocia (-28,4), która w 2013 r. wyniosła -46,5. Jeśli chodzi o sytuację finansową gospodarstwa domowego i oszczędzanie pieniędzy w miesiącu październiku br., zostały ocenione gorzej średnio o 2,5 pkt. proc. w porównaniu do września. Wskaźniki te wyniosły odpowiednio -7,7 i -29,3.

Na tle nastrojów konsumentów w odniesieniu do ocen bieżących warto przyjrzeć się wynikom badań koniunktury w handlu detalicznym. Branża ta obejmuje sprzedaż detaliczną towarów RTV, AGD, mebli i innych towarów domowego użytku. Ogólny klimat koniunktury w handlu detalicznym w październiku 2014 r. wyniósł -1,8. Z kolei w poprzedzającym miesiącu oceny były o 2,7 pkt. proc. gorsze. Pod względem wielkości przedsiębiorstwa jedynie w średnich od 50 do 249 pracujących (+2,2) i dużych jednostkach handlowych powyżej 250 pracujących (+18,9) zadeklarowano pozytywne oceny koniunktury.

Bieżąca ogólna sytuacja gospodarcza przedsiębiorstwa w handlu detalicznym w branży „Artykuły gospodarstwa domowego ogółem” przyjęła we wrześniu br. wartość dodatnią +4,2. Było to zjawiskiem nienotowanym od października 2011 r. Z kolei ocena przewidywanej ogólnej sytuacji gospodarczej przedsiębiorstwa w październiku br. wyniosła -2,9. Oznacza to lepszą notę o 10,3 pkt. proc. w porównaniu do września 2014 r. Wskaźnik odnoszący się do przewidywań w zakresie popytu na towary w październiku br. przyjął wartość -1,8 wobec -8,7 w poprzedzającym miesiącu. Natomiast wskaźnik dotyczący przewidywanych cen towarów został oceniony gorzej o 6,3 pkt. proc. i równy był 9,2.

Co przeszkadza przedsiębiorcom?

Ciekawym zjawiskiem jest fakt, że mimo wzrostu liczby zatrudnionych w branży, menedżerowie wskazali w październiku na znaczny niedobór pracowników. Na podstawie dostępnych danych można stwierdzić, że mimo wzrostu zatrudnienia w branży meblarskiej brakuje pracowników z odpowiednimi kwalifikacjami. Wskaźnik opisujący niedobór pracowników w październiku został oceniony na 15,1, a w poprzednim miesiącu 1,4.

W sierpniu i wrześniu 2014 r. dużo lepiej oceniono wskaźnik bieżącej ilości sprzedawanych towarów w branży „Artykuły gospodarstwa domowego”. Mianowicie oceniono je na +12,7 i +14. Natomiast ocena tego wskaźnika w październiku ukształtowała się na poziomie +3,6. Lepsze oceny dotyczące ilości sprzedawanych towarów powinny jednocześnie sugerować, że zmniejszają się bieżące zapasy towarów, lecz od maja 2014 r. oceny na temat poziomu zapasów towarów są na zbliżonym poziomie – powyżej 5. Jedynie w październiku wskaźnik ten wyniósł +1,5. W II i III kwartałach 2014 r. przeważały pesymistyczne nastroje firm odnośnie zdolności do regulowania zobowiązań finansowych. Jak wynika z sezonowych obserwacji – im bliżej końca roku, tym nastroje poprawiają się. We wrześniu wskaźnik ten po raz pierwszy od stycznia br. otrzymał dodatnią notę +0,1, ale już w kolejnym miesiącu wyniósł -0,5.

Budownictwo

Jak wynika z analizy osiągniętych wyników przez branżę meblarską, są one względnie optymistyczne. Z kolei oczekiwania względem dalszej poprawy są dużo większe. W ostatnich miesiącach br. panują zdecydowanie lepsze nastroje pośród konsumentów jak i handlowców, niż miało to miejsce 12 miesięcy wcześniej. W obecnej sytuacji warto przyjrzeć się wynikom dotyczącym liczby nowych mieszkań. Do tej pory sytuacja w budownictwie była ważnym czynnikiem wpływającym na popyt na meble w Polsce. W okresie styczeń-wrzesień 2014 r. zanotowano spadek liczby mieszkań oddawanych do użytku o 2% w porównaniu do 2013 r. Skumulowana liczba nowych mieszkań wyniosła 100.138.

W bieżącym roku sytuacja w budownictwie w omawianym zakresie jest gorsza w porównaniu do roku 2013. Wzrost nowych mieszkań w analizowanym okresie zanotowano jedynie w przypadku mieszkań przeznaczonych na sprzedaż lub wynajem (dynamika 1,04). Dobrą informacją powinna być liczba wydanych pozwoleń na budowę, która wzrosła o 14,8% w okresie styczeń-wrzesień 2014 r. Z kolei skumulowana liczba mieszkań, których budowę rozpoczęto w okresie styczeń-wrzesień 2014 r. to 114,6 tys. Oznacza to wzrost o 17% w porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego. Być może te dobre wyniki będą miały przełożenie na sytuację na rynku konsumenckim w najbliższych latach.

TEKST: Milena Dorozińska

Autorka jest pracownikiem firmy B+R Studio Analizy Rynku Meblarskiego.

Artykuł został opublikowany w miesięczniku BIZNES.meble.pl, nr 12/2014