Krzysztof Peliński, head of R&D Lab150, o możliwościach płynących z właściwego rozpoznania potrzeb projektowych i ekonomicznych w procesie wdrożenia produktów.

Czym jest Lab150?

Lab to centrum badawczo-rozwojowe z parkiem maszynowym. Zajmujemy się wdrażaniem idei w życie. Wspieramy firmy na bardzo różnym etapie ich działalności. Koncentrujemy się na rozwoju zarówno produktów, jak i usług. W zależności od tego, w jakiej gotowości przychodzą do nas klienci ze swoimi koncepcjami, weryfikujemy, jakiej pomocy jesteśmy w stanie im udzielić.. Zdarza się, że są firmy wyposażone we własne działy badań i działy projektowe, wtedy koncepcje są na dużym poziomie dojrzałości. Często wsparte są dodatkową dokumentacją, modelami 3D lub prototypami. Zdarza się też, że trafiają do nas osoby, które mają tylko pomysł i potrzebują holistycznej opieki. Wówczas obejmujemy wsparciem w zakresie przygotowania projektu, następnie – prototypu. Przeprowadzamy również testowanie prototypu oraz pomagamy we wdrożeniu produktu na rynek.

Są Państwo realizatorami, wdrożeniowcami pomysłów branży meblarskiej w życie?

Powiedziałbym, że nie tylko branży meblarskiej. To byłoby bardzo duże uproszczenie. Pracujemy w obszarze od automotivu, przez branżę medyczną, oświetleniową, FMCG, logistyczną aż po branżę meblarską i wiele innych. Wspieramy zarówno firmy, które potrzebują przygotować prototyp, ale są to też startupy czy bardzo młode przedsiębiorstwa, które stawiają pierwsze kroki w swojej  branży. Często nawet nie wiedzą, co mieliby przygotować, żeby móc procedować pomysł dalej. W Lab150 pomagamy takim biznesom, oferując wiele działań związanych między innymi z projektowaniem, prototypowaniem, prowadzeniem badań, jak również inkubacją przedsiębiorstw, bo Lab150 to też inkubator.

Jak się narodził pomysł Lab150?

Pomysł jak zwykle narodził się z potrzeby. Ewa Voelkel Krokowicz, założycielka Lab150 i CEO Concordia Design, od lat zajmuje się rozwojem biznesów w ramach usług doradczych Concordii. Dostrzegła, że doradztwo biznesowe to z jednej strony rozwój tych bardziej miękkich aspektów – modelowanie biznesu, zmiany w strukturze organizacyjnej, skuteczna komunikacja wewnętrzna i zewnętrzna – ale również projektowanie produktów i usług, a co za tym idzie – ich testowanie i badanie, a w ostatecznym kroku – wdrożenie ich na rynek. Widząc brak takiego miejsca, które kompleksowo miałoby możliwości wspomóc firmy – wypełniła tę lukę na rynku, tworząc Lab150, które swoją przestrzenią, zespołem, wiedzą i doświadczeniem – we współpracy z ekspertami i ekspertkami Concordia Design – wspomaga kompleksowo firmy.

Kto tworzy zespół?

Z jednej strony jest ekipa, która odpowiada za przygotowywanie projektów – projektanci, technolodzy, którzy opracowują projekt, wykonują modele wirtualne oraz przygotowują dokumentację. W dalszej kolejności mamy zespół wykonawczy, który jest odpowiedzialny za przygotowanie prototypów i późniejszą realizację etapu wdrożeniowego, czyli dopracowanie narzędzi, oprogramowania, dokumentacji wykonawczej. Nad tymi dwoma zespołami mam przyjemność sprawować pieczę.

Mamy również własny zespół badawczy, który przeprowadza badania produktów i usług wybraną metodologią, dostosowaną do danego przypadku. Takie badania poprzedzone są zazwyczaj analizą otoczenia gospodarczego, analizą rynku, analizą trendów, pewnych sygnałów, które są związane z wdrożeniem nowości. Tymi wszystkimi aspektami również się zajmujemy, dostarczając kompleksowe usługi. Wykonując testowanie produktu, każdorazowo dostosowujemy przestrzeń Lab150, aby jak najlepiej imitowała naturalne środowisko dla produktu. W fokusowni podglądamy respondentów, śledzimy każdy ich ruch, dzięki czemu otrzymujemy pełen obraz reakcji i dokładny feedback z testowania. Z branży meblarskiej testowaliśmy na przykład akcesoria skierowane do osób z niepełnosprawnościami ruchowymi Zaprosiliśmy do badań nie tylko respondentów, którzy są potencjalnymi użytkownikami, jak osoby poruszające się na wózkach inwalidzkich, bądź też osoby niedowidzące, ale też ekspertów z zakresu ergonomii czy lekarzy, którzy wskazują na rzeczy nieoczywiste w typowym podejściu do projektowania. Wszystko to sprawia, że informacja zwrotna na temat funkcjonalności produktu jest pełna i daje możliwość wprowadzenia pewnych zmian jeszcze przed wdrożeniem produktu na rynek, a co za tym idzie – wygenerowanie oszczędności.

Czy mają Państwo inne przykłady – case studies z branży meblarskiej?

Tak. Możemy je znaleźć w programie All for Innovators, który właśnie dobiega końca. W ramach tego projektu zrekrutowaliśmy 20 firm z różnych branż, w tym z branży meblarskiej, które weszły do programu z ciekawymi projektami do wdrożenia. Są to między innymi projekty związane z meblami skrzyniowymi, meblami do pracy – odpowiadające na potrzeby odbiorców, które znaczenie zmieniły się po pandemii.

Czy każde wdrożenie produktu jest poprzedzone badaniami? Czy badania to naturalny element procesu?

Dokładnie tak. Badania są niezwykle istotne, bo dają niezbędny feedback na temat danego produktu czy usługi. W programie All for Innovators dostosowaliśmy pod konkretne firmy, bo każdy z beneficjentów miał nieco inne potrzeby. Dla części z nich prowadziliśmy badania związane z bardzo szeroką zakrojoną customizacją produktu dla klienta finalnego. W innym przypadku badaliśmy wymierny problem, czyli np. zaprojektowanie modułów kuchennych dla osób z niepełnosprawnościami.

Jak wyglądał finalny efekt współpracy?

Chętnie powiem o efektach na przykładzie firmy, która jest producentem i projektantem systemów mebli kuchennych i mebli biurowych. Na kanwie rozmów ze swoimi klientami zauważyli, że jest duża stygmatyzacja mebli, z których będą korzystały również osoby z niepełnosprawnością, co zdarza się często w realizacjach biurowych, gdzie spektrum użytkowników jest bardzo szerokie. Stygmatyzacja polegała na tym, że meble są przeznaczone albo dla użytkowników w pełni sprawnych, albo nie, co z kolei odbija się na dopasowaniu funkcjonalności tych mebli do potrzeb tylko jednej grupy. Po dokładnej analizie rynku, otoczenia biznesowego, po wskazaniu potencjalnie możliwych rozwiązań, które już istnieją na świecie, częściowo wdrożone, częściowo pokazywane jako prace studenckie czy opracowania naukowe, wyłuskaliśmy cechy, które możemy wdrożyć do najbardziej problematycznych modułów kuchennych, czyli takich, które mają ograniczoną dostępność ze względu na zasięg ramion i wysokość powierzchni roboczych, na przykład pola grzewczego w przypadku płyty indukcyjnej. Zaowocowało to powstaniem kilku projektów na poziomie koncepcji. Były to szkice, które później zostały rozwinięte do wizualizacji, modeli 3D, a następnie zostały wykonane prototypy. Przygotowane prototypy poddano badaniom, zarówno w przestrzeni Lab150, jak i na miejscu w firmie, która zatrudnia osoby z niepełnosprawnościami. Z perspektywy naszego klienta – ważne było, aby produkt opierał się na technologii, którą klient w dużej mierze dysponował. Nie były konieczne z jego strony nakłady inwestycyjne w park technologiczny czy rozszerzenie załogi Finalnie ten klient otrzymał prototyp, sprawdzony, przetestowany i gotowy do produkcji

Pomijając projekt All for Innovators, kto może się do Państwa zgłaszać, jeżeli chodzi o firmy z branży meblarskiej? Czy to są projektanci, działy technologiczne?

Jeśli chodzi o firmy z branży meblarskiej, zazwyczaj zgłaszają się do nas właściciele firm lub działy zaopatrzenia. Zgłaszają się również do nas projektanci wnętrz, architekci czy osoby związane z wzornictwem przemysłowym. Architekci często korzystają z programów szkoleniowych, bądź też interesuje ich partnerstwo, które mamy zawarte w ramach biblioteki materiałów. Wystarczy, że usłyszeli o tym, że mogą u nas dowiedzieć się więcej o konkretnym materiale lub obejrzeć próbki. Przychodzą często w pozornie błahej sprawie, jak dobór kolorystyki, a kończy się na tym, że nawiązujemy współpracę i wspólnie realizujemy różne projekty.

Czyli w Lab150 jest również biblioteka materiałów.

Tak. Na ten moment mamy blisko 50 partnerów z szeroko rozumianej branży wyposażenia wnętrz. Nie ograniczamy się tylko do branży meblowej. Myślimy też o wnętrzu  szerzej – jak wnętrze samochodu czy jachtu. Nasza biblioteka została zbudowana, bazując na doświadczeniach materiałowych bibliotek, które są na całym świecie. Z partnerami przygotowujemy atrakcyjną ofertę wydarzeń, rozmów na temat materiałów oraz warsztatów kierowanych między innymi do architektów. W naszej bibliotece jest miejsce na kolejne próbki materiałowe, dlatego zapraszamy do kontaktu zainteresowanych producentów.

W jakim stopniu mogą z Państwem współpracować projektanci i architekci?

Myślę, że tych poziomów współpracy jest kilka. Najbardziej oczywistym jest wspólne zrealizowanie projektu: opracowanie dokumentacji, przygotowanie prototypu, zrealizowanie inwestycji. Mamy też program otwartych spotkań z ludźmi ze świata biznesu, z otoczenia związanego z projektantami i architektami, jak chociażby Discover Lab, na których mówimy między innymi o rozwoju produktów, wadze badań, o dofinansowaniach, o tym, jak się świat zmienia po pandemii czy w trakcie trwającej wojny. Mamy też część zamkniętych spotkań, gdzie pracujemy bardziej warsztatowo. Wtedy spotkanie dedykujemy konkretnemu partnerowi biblioteki materiałów i poświęcamy je poznaniu jego nowości. Wówczas jest możliwość pracy na konkretnym materiale, poszerzenia znajomości i pozyskania kontaktów, ale też zyskania katalogów i próbek, które mogą być przydatne w dalszej pracy.

Czy Państwa organizacja jest miejscem edukacji młodych projektantów? Lab jest miejscem promocji kultury współpracy z przemysłem?

Oczywiście, i to na kilku poziomach. Po pierwsze, mamy praktyki studenckie dla absolwentów kierunków technologicznych i projektowych. Już trzeci rok z rzędu robimy to sukcesywnie. Mamy za sobą zrealizowaną 20. edycję Pracowni Programów Edukacyjno-Projektowych (PE-P). Zakończyła się ona sukcesem, co pokazuje, że jesteśmy otwarci na współpracę na styku uczelnia-przedsiębiorstwa.

W ubiegłym roku, na przykład z firmą Bester Sklejki, mieliśmy możliwość promować projekty studenckie, organizując wystawę mebli przygotowanych przez studentów z odpadów produkcyjnych.

Współpracujemy także z Politechniką Poznańską w ramach platformy zawodowcy.org, która zrzesza uczniów szkół branżowych, techników z szeroko rozumianą branżą; łączy biznes przede wszystkim z uczniami szkół, techników, aby dać im lepszy start i zachęca, żeby studiowali kierunki techniczne. Studenci również z tego korzystają. Regularnie organizowane są prelekcje, warsztaty. gdzie studenci politechniki, jak też uczniowie szkół branżowych mogą czerpać wiedzę.

Procedowaliśmy także projekt Popojutrze Zawodowo. Jako jeden z partnerów merytorycznych wraz praktykami oraz uczelniami np. z Uniwersytetem Przyrodniczym , przygotowaliśmy program kształcenia przyszłych absolwentów techników i szkół zawodowych związanych z meblarstwem i z branżą drzewną. Myślę, że ten program wyszedł obiecująco, został pilotażowo wdrożony jako podstawa programu nauczania do wybranych szkół zawodowych.

W Lab150 znajduje się park technologiczny.

Tak, park maszynowy składa się z kilku stref. Mamy strefę do obróbki drewna, tworzyw drzewnych i szeroko rozumianych tworzyw sztucznych – obróbka CNC, 3- i 5-osiowa, termoformowanie czy okleinowanie wąskich powierzchni. Mamy również strefę związaną z obróbką metalu. Tutaj też jest możliwa obróbka 5-osiowa i laserowa. W strefie druku jest możliwy druk cyfrowy-wielkoformatowy, jak i druk 3D w kilku wydaniach. Dysponując różnymi strefami technologicznymi, mamy możliwość łączyć te technologie i tym samym możliwie jak najlepiej odpowiedzieć na potrzeby klienta. Naszą przewagą konkurencyjną nie jest cena, czy szybkość realizowania zlecenia, a to, że umiemy kreatywnie konstruować odpowiedzi na zróżnicowane potrzeby klientów.

Piszą Państwo, że strefa badawcza pozwala zmniejszyć koszty produkcji. Dlaczego?

Tak, jak już wspominałem – z naszego doświadczenia wynika, że przeprowadzanie badań pozwala na wdrożenie wielu modyfikacji, poprawek jeszcze na etapie, kiedy możemy to zrobić – czyli przed wdrożeniem produktu na rynek. Badania dają niezbędny feedback wprost od grupy odbiorców danego produktu i usługi. Jeśli nie wykonamy badań, mamy możliwość zweryfikowania funkcjonalności produktu dopiero po wdrożeniu na rynek, bo dopiero wówczas spotyka się on z grupą docelową. Wprowadzanie na tym etapie poprawek jest kosztowne, a może nawet skutkować wycofaniem produktu z rynku, jeśli okaże się, że nie spełnia on oczekiwań odbiorców, a implementowanie modyfikacji jest za drogie.

Wspomniał Pan na początku o potrzebach osób  z niepełnosprawnościami. Czy trafiają do Państwa przedsiębiorcy rozwiązujący inne problemy społeczne, związane ze zmianami społecznymi np. silver generation?

Zdecydowanie tak. Społeczeństwo, a co za tym idzie – grupa decydentów zakupowych – starzeje się. W związku z tym, współpracujemy z firmami, które odpowiadają na potrzeby tego zmieniającego się pokolenia, produkując różnego rodzaju elementy czy produkty dedykowane dla osób starszych. Na temat projektowania uniwersalnego, czyli uwzględniającego specjalne potrzeby grup osób z niepełnosprawnościami czy osób starszych, mówimy w Programie Dostępny Design, który w ramach naszej organizacji, jest prowadzony ponad 2 lata. Temat projektowania uniwersalnego jest niezwykle istotny, ponieważ do rozwiązania nadal jest wiele kwestii, jak choćby te najbardziej prozaiczne – żeby elementy dedykowane wyłącznie osobom starszym, które są aktywne zawodowo, rozwijają się nie wyglądały jak osadzone w „przestrzeni szpitalnej”.

Informują Państwo, że projektują również doświadczenia klientów, edukację i modele biznesowe.

Projektujemy doświadczenia klientów przez dostosowanie produktów i usług wprost pod wymagania odbiorców. Mamy również doświadczenie w łączeniu biznesu ze szkołami wyższymi. Wiemy, że można inaczej. Można się uczyć bardziej pragmatycznego podejścia do nauczania. Często widzimy, jak bardzo absolwenci szkół potrafią być nieprzygotowani do obecności na rynku. Staramy się o tym mówić i prowadzić transformację, nieść tę zmianę.

Dziękuję za rozmowę.

ROZMAWIAŁA: Diana Nachiło

Wywiad został opublikowany w miesięczniku BIZNES.meble.pl, nr 5/2023