Rok 2021 okazał się absolutnie rekordowy, zwłaszcza w kwestii wartości produkcji sprzedanej mebli. Dzisiaj coraz bardziej poważne stają się obawy o to, jaki będzie dla branży rok 2022.

Reklama

Wzrosty w stosunku do 2020 roku w większości są dwucyfrowe i nie jest tutaj mowa tylko o kilkunastu, ale w niektórych przypadkach nawet kilkudziesięciu procentach. Aby poznać dokładne liczby związane z polską branżą meblarską, należy zagłębić się w najnowsze dane udostępnione przez Główny Urząd Statystyczny.

Przeprowadzona analiza obejmuje wartość produkcji sprzedanej mebli wypracowaną przez firmy duże, średnie i małe. Według danych GUS wartość produkcji sprzedanej mebli w 2021 roku wyniosła blisko 55,9 mld zł i jest to o 20% więcej niż w 2020 roku, kiedy to ta wartość około 46,8 mld zł.

Produkcja mebli

W samym IV kwartale 2021 roku wartość produkcji sprzedanej wyniosła nieco ponad 15,5 mld zł i jest to wynik wyższy o 17% w stosunku do analogicznego okresu 2020 roku, w którym wartość produkcji sprzedanej wyniosła niemal 13,3 mld zł.

Reklama

Analizując dane dotyczące wolumenu produkcji w 2021 roku zaobserwowano wzrost ilości wyprodukowanych mebli w trzech z czterech badanych przez GUS grupach w stosunku do roku 2020. Największy wzrost w 2021 roku dotyczył mebli drewnianych w rodzaju stosowanych w pokojach stołowych i salonach, których wyprodukowano 42,317 mln sztuk (wzrost o 36%). Znaczące wzrosty odnotowano również w grupach mebli drewnianych z rodzaju stosowanych w sypialni, których wyprodukowano 7,253 mln sztuk (wzrost o 15%) oraz mebli do siedzenia przekształcalnych w miejsca do spania wyprodukowanych w ilości 2,817 mln sztuk (wzrost o 15%). Jedyną grupą, w której odnotowano spadek są meble drewniane w rodzaju stosowanych w kuchni, których wyprodukowano 3,893 mln sztuk i jest to mniej o 5% niż w roku 2020.

Porównując dane wolumenu produkcji badanych grup mebli tylko w IV kwartale  2021 roku do IV kwartału 2020 roku również w trzech z czterech grup odnotowano wzrosty, ale nie są one już tak spektakularne. W IV kwartale 2021 roku wolumen wyprodukowanych mebli drewnianych w rodzaju stosowanych w pokojach stołowych wyniósł 10,352 mln sztuk i jest to wzrost o 10%. W IV kwartale 2021 roku wzrosty, choć nieco mniejsze, odnotowano w grupach: meble do siedzenia przekształcane w miejsca do spania oraz meble drewniane w rodzaju stosowanych w sypialni i było to odpowiednio 5% i 3%. Jedyną grupą, w której odnotowano spadek – i to znaczący – były meble drewniane w rodzaju stosowanych w kuchni (15%).

Pamiętajmy, że cztery omawiane tu grupy mebli stanowią około 25% wartości produkcji branży meblarskiej.

Zatrudnienie w branży meblarskiej

Według oficjalnych danych GUS w 2021 roku przeciętne zatrudnienie w branży meblarskiej  wyniosło 161 tys. Jest to o około 3% więcej niż w 2020 roku, kiedy to przeciętne zatrudnienie wyniosło 157 tys. osób.

Przedstawione w tabeli „Przeciętne zatrudnienie w branży meblarskiej” liczby stanowią średnią roczną z miesięcy od stycznia do września, a ponadto nie uwzględniają właścicieli i współwłaścicieli, jak również pracujących członków ich rodzin. Dane te nie obejmują również zatrudnionych poza granicami Polski oraz zatrudnionych w organizacjach społecznych, politycznych, związkach zawodowych i innych. Wskaźnik przeciętnego zatrudnienia w branży meblarskiej obejmuje osoby zatrudnione na podstawie stosunku pracy w pełnym wymiarze czasu pracy oraz w niepełnym, po przeliczeniu na pełnozatrudnionych.

Można zauważyć, że pomimo bardzo znacznego wzrostu produkcji, przeciętne zatrudnienie w branży meblarskiej jest zaledwie nieco wyższe niż w 2020 roku, co może świadczyć o optymalizacji procesów i inwestycjach poprawiających wydajność.

Analizy danych GUS dotyczących przeciętnego wynagrodzenia w branży meblarskiej w 2021 roku wskazują na znaczący jego wzrost. Przeciętne wynagrodzenie w minionym roku wyniosło 4.575,55 zł brutto, co oznacza wzrost o 10% w porównaniu do 2020 roku. Porównując tylko IV kwartał 2021 roku do IV kwartału roku poprzedniego również odnotowano wzrost, ale nie jest on już tak znaczący, bo około 5% (z 4,488,79 zł do 4.728,23 zł).

Koniunktura w przemyśle meblarskim

Wszystkie wskaźniki koniunktury są obliczane jako saldo odpowiedzi negatywnych oraz pozytywnych, które udzielane są przez menedżerów firm. Nie są uwzględniane odpowiedzi neutralne. Badany okres przypadł na okres: listopad 2021 roku – styczeń 2022 roku.

W okresie od listopada 2021 roku do stycznia 2022 roku poszczególne wskaźniki charakteryzowały się nieco gorszymi ocenami niż w poprzednim badanym okresie (sierpień-październik 2021 roku).

W aktualnie badanym okresie oceny menedżerów dotyczące bieżącego portfela zamówień kształtowały się na poziomie odpowiednio 6,4; 0,1 i -0,1. Nieco lepiej jest w przypadku bieżącej produkcji. W okresie listopad 2021 roku – styczeń 2022 roku wskaźnik bieżącej produkcji charakteryzował się ocenami kolejno 7,1; 5,3 i 1,0. Oceny bieżącej sytuacji finansowej przedsiębiorstwa natomiast kształtowały się w tym okresie na poziomie 1,1; 4,4 i 1,0.

Kolejnym badanym wskaźnikiem jest bieżący stan zapasów wyrobów gotowych. Trzeba nadmienić, że interpretacja ocen dotyczących tego wskaźnika wygląda inaczej niż w przypadku pozostałych. Oceny dodatnie wskazują na niedobór zapasów, ujemne zaś na ich nadmiar. Podsumowując oceny najbliższe wartości 0 są ocenami najlepszymi.

W badanym okresie menedżerowie określali stan zapasów wyrobów gotowych na bliski optymalnemu i nie zaobserwowano większych odchyleń w stosunku do poprzednich badań. Odnotowano oceny na poziomie -3,4 w listopadzie, -1,5 w grudniu i -2,6 w styczniu.

Po ocenach bieżących należy przyjrzeć się oczekiwaniom menedżerów dotyczących portfela zamówień, produkcji i sytuacji finansowej przedsiębiorstwa. Oceny te za wyjątkiem przewidywanej sytuacji finansowej przedsiębiorstwa są raczej negatywne, co jest pokłosiem kilkumiesięcznego trendu spadkowego. W badanym okresie (listopad 2021 roku – styczeń 2022 roku) przewidywany portfel zamówień oceniano kolejno na -0,8; -3,5 i -0,7. Przewidywaną produkcję oceniano na 3,9; 0,4 i 0,0, z kolei przewidywaną sytuację finansowa przedsiębiorstwa na -3,6; -6,5 i -3,2.

Ostatnimi wskaźnikami ujętymi w badaniu koniunktury w przemyśle meblarskim są przewidywane ceny, zatrudnienie, ogólny klimat koniunktury i ogólna sytuacja gospodarcza. W przypadku pierwszego wskaźnika menedżerowie niezmiennie wyrażają coraz większą potrzebę podnoszenia cen mebli. Oceny otrzymane w badaniu tego wskaźnika w okresie listopad 2021 roku – styczeń 2022 roku to odpowiednio 32,2; 26,4 i 31,7. Na tak wysokie oceny wpływają utrzymujące się przede wszystkim wysokie ceny materiałów i cały czas rosnąca inflacja. W przypadku przewidywanego zatrudnienia menedżerowie wyrażali potrzebę jego zwiększenia, co widać w ocenach: 6,9 w listopadzie, 2,4 w grudniu i 1,7 w styczniu. Ogólny klimat koniunktury oceniano gorzej niż w poprzednim badanym okresie, ale nadal na plus i było to odpowiednio: 5,4; 1,7; i 0,2. Analogiczna sytuacja miała miejsce również w przypadku ogólnej sytuacji gospodarczej przedsiębiorstwa, którą oceniano na kolejno 6,7; 8,4 i 3,8.

Handel zagraniczny

Z wymienionych grup wyłączono fotele samochodowe, fotele używane w lotnictwie, ich części oraz pościele i śpiwory.

W związku z niedostępnością danych dotyczących eksportu i importu mebli z listopada i grudnia 2021 roku w momencie pisania tego tekstu, przedstawione dane ograniczone są do dwóch pierwszych miesięcy z przełomu trzeciego i czwartego kwartału 2021 roku, tj. września i października. Dodatkowo przedstawiono sumaryczną wartość importu i eksportu od stycznia do października 2021 roku.

Według dostępnych danych GUS eksport we wrześniu i październiku 2021 roku wyniósł łącznie 2,269 mld euro. Porównując tę wartości do tych samych miesięcy 2020 roku odnotowano wzrost o 3%. Po przeliczeniu wartości eksportu na złotówki otrzymujemy wynik na poziomie 10,394 mld zł i oznacza to wzrost o 5% w stosunku do analogicznego okresu 2020 roku.

Analizując dane GUS dotyczące importu mebli w miesiącach wrzesień i październik 2021 roku widać, że w tym czasie wartość importu mebli do Polski wyniosła 548 mln euro. Porównujące te dane do analogicznego okresu 2020 roku zaobserwowano wzrost aż o 18%. Po przeliczeniu tej wartości na złotówki, otrzymujemy kwotę 2,508 mln zł i wzrost w stosunku do tego samego okresu 2020 roku o 20%.

Sumarycznie od stycznia do października 2021 roku eksport mebli z Polski wyniósł 9,008 mld euro i był większy o 17% niż w tych samych miesiącach roku poprzedniego. W przypadku wartości importu od stycznia do października 2021 roku wyniosła ona 2,697 mld euro, co oznacza wzrost o 36% porównując do tego samego okresu 2020 roku. Po przeliczeniu na polską walutę różnice procentowe są jeszcze większe i wynoszą odpowiednio: 20% w przypadku eksportu i 39% w przypadku importu.

Należy zwrócić uwagę, że wzrosty eksportu i importu w miesiącach wrzesień i październik 2021 roku w porównaniu do roku poprzedniego są znaczące, zwłaszcza w przypadku tego drugiego, aczkolwiek nieco niższe niż w poprzednim badaniu, tj. lipiec-sierpień 2021 roku.

Koniunktura konsumencka

Ważnym elementem w ocenie sektora meblarskiego są dane dotyczące koniunktury konsumenckiej, bieżących nastrojów oraz ich oczekiwań na przyszłość.

Bieżący wskaźnik ufności konsumenckiej (BWUK) jest to średnia sald ocen zmian sytuacji finansowej gospodarstwa domowego, zmian ogólnej sytuacji ekonomicznej kraju oraz obecnego dokonywania ważnych zakupów.

W badanym okresie listopad 2021 roku – styczeń 2022 roku wszystkie składające się na BWUK wskaźniki, tj. zmiana sytuacji finansowej gospodarstwa domowego w ostatnich i najbliższych 12 miesiącach, zmiana ogólnej sytuacji ekonomicznej w kraju w ostatnich i najbliższych 12 miesiącach oraz dokonywanie ważnych zakupów utrzymywały się na ujemnym poziomie, ale trzeba dodać, że pogorszyły się one znacząco w stosunku do poprzedniego badanego okresu. Najgorzej oceniana już tradycyjnie była sytuacja dotycząca zmiany ogólnej sytuacji ekonomicznej w kraju w ostatnich i najbliższych 12 miesiącach. Konsumenci oceniali je w badanym okresie odpowiednio na: -37,0; -43,0 i -43,5 oraz -34,2; -36,8 i -41,3. Dalsze pogorszenie ocen widoczne jest również w przypadku wskaźników zmiany sytuacji finansowej gospodarstwa domowego w ostatnich i najbliższych 12 miesiącach. W okresie listopad 2021 roku – styczeń 2022 roku było to kolejno -13,6; -16,4, -17,1 oraz -15,8; 18,4; -23,3. Obecne dokonywanie ważnych zakupów oceniano na -15,6; -22,1; -20,8 i tutaj również jest widoczne wyraźnie pogorszenie w porównaniu do poprzedniego badania.

BWUK będący średnią pięciu wyżej wymienionych wskaźników charakteryzował się wartościami kolejno -23,3; -27,3 i -29,2 i odznacza się znacznym pogorszeniem w porównaniu do poprzedniego badanego okresu (sierpień-październik 2021 roku).

Następny jest wyprzedzający wskaźnik ufności konsumenckiej (WWUK), który składa się ze średniej sald ocen dotyczących przewidywań w zakresie: zmiany w perspektywie najbliższych 12 miesięcy sytuacji finansowej gospodarstwa domowego, ogólnej sytuacji ekonomicznej w kraju, poziomu bezrobocia i zmiany możliwości związanych z oszczędzaniem pieniędzy.

W badanym okresie (listopad 2021 roku – styczeń 2022 roku) również w przypadku WWUK wszystkie oceny są na ujemnym poziomie, które dodatkowo uległy pogorszeniu na przestrzeni ostatnich miesięcy. Pierwszym wskaźnikiem ocenianym przez konsumentów jest zmiana sytuacji finansowej gospodarstwa domowego, który w badanym okresie notował wartości na poziomie odpowiednio -15,8; -18,4 i -23,3. Najniżej ocenianym WWUK przez konsumentów była zmiana ogólnej sytuacji ekonomicznej w kraju. Jego oceny w badanym okresie kształtowały się na poziomie -34,2; -36,8 i -41,3. Widać również zwiększające się obawy konsumentów dotyczące zmiany bezrobocia, w którym odnotowano oceny odpowiednio -14,0; -13,2 i -16,9. Średnia wszystkich wskaźników, jako WWUK w badanym okresie kształtowała się na poziomie -18,1 w listopadzie, -19,7 w grudniu i -23,5 w styczniu. Na pogarszające się oceny sytuacji ekonomicznej ma wpływ niewątpliwie rosnąca inflacja, a także obserwowane zamieszanie w systemie podatkowym.

Koniunktura w handlu

Dane z zakresu koniunktury handlu pozwalają szerzej spojrzeć na polską branżę meblarską. Dokonano analizy ocen opisujących handel artykułami gospodarstwa domowego, których częścią składową są meble. Badany okres przypadł na okres: listopad 2021 roku – styczeń 2022 roku i obejmuje sześć wskaźników.

Wskaźnik bieżącej ogólnej sytuacji gospodarczej przedsiębiorstw w badanym okresie wyniósł odpowiednio 4,5; 10,2 i -5,1. Bardzo duży spadek nastrojów menedżerów zaobserwowano w przypadku przewidywanej ogólnej sytuacji gospodarczej przedsiębiorstwa. W badanym okresie otrzymane oceny to kolejno 7,7; 1,2 i -11,2. Najlepsze oceny koniunktury w handlu ponownie zebrała bieżąca ilość sprzedawanych towarów, jednak i tu pojawił się znaczący spadek. Dla tego wskaźnika oceny sięgały 48,9 w listopadzie, 16,8 w grudniu oraz 17,7 w styczniu. Sytuacja inaczej się prezentuje w przypadku wskaźnika przewidywanych cen towarów. Tutaj menedżerowie przewidują dalszy wzrost cen, co widać w ocenach kształtujących się na poziomie 37,3; 36,7 i 47,0. Oceny wskaźnika przewidywanego popytu otrzymane podczas badania przez GUS zaliczyły bardzo duży spadek. Jeszcze w listopadzie było to 19,3, natomiast w grudniu i styczniu już -18,2 i -22,1.

Ostatni wskaźnik odnosił się do ogólnego klimatu koniunktury i tutaj również jego ocena odnotowała znaczny spadek. W listopadzie i grudniu oceny tego wskaźnika były jeszcze dodatnie i wyniosły kolejno 6,1 oraz 5,7. Natomiast w styczniu było to już -8,2.

Budownictwo

Badając stan polskiej branży meblarskiej nie można zapomnieć o sytuacji na rynku budowlanym. Obserwując rynek mieszkaniowy można przewidzieć wzrost lub spadek wydatków społeczeństwa na meble.

Według oficjalnych danych GUS w 2021 roku liczba oddanych do użytku mieszkań wyniosła 234.718 i była to wartość o blisko 6% wyższa niż w 2020 roku, kiedy to oddano do użytku 221.978 mieszkań.

Kolejną badaną wartością jest liczba mieszkań, których budowa została rozpoczęta. W 2021 roku liczba rozpoczętych budów wyniosła 277.425. Porównując tę liczbę do analogicznego okresu 2020 roku obserwujemy znaczący, bo aż 24% wzrost. Ostatnim elementem badania sytuacji na rynku mieszkaniowym jest liczba mieszkań, na których realizację wydano pozwolenie lub dokonano zgłoszenia z projektem budowlanym. W 2021 roku liczba ta wyniosła 340.613 i porównując ją do 2020 roku również zaobserwowano bardzo znaczny wzrost, bo aż 23%.

Podsumowując: branża budowlana w Polsce w 2021 roku działała bardzo prężnie. Odnotowane duże wzrosty liczby oddanych do użytku mieszka, rozpoczętych budów, a także wydanych pozwoleń na budowę i zgłoszeń z projektem budowlanym nadal się utrzymują i jest to dobra wiadomość również dla branży meblarskiej. Wzrost liczby oddanych do użytku mieszkań może potencjalnie zwiększyć zapotrzebowanie konsumentów na nowe umeblowanie w najbliższym czasie. Znaczące wzrosty liczby rozpoczętych budów oraz wydanych pozwoleń i dokonanych zgłoszeń z projektem budowanym mogą mieć również pozytywny wpływ na branże meblarską w nieco dalszej perspektywie.

Podsumowanie

Rok 2021 był absolutnie rekordowy i przyniósł niespotykane dotąd wzrosty. Wartość produkcji sprzedanej mebli wyniosła 55,9 mld zł i to nie wliczając firm mikro, które według naszych prognoz powinny dołożyć do tej wartości jeszcze dodatkowe 4 mld złotych, dając łącznie wynik na poziomie 59,9 mld zł. Biorąc pod lupę tylko IV kwartał 2021 roku można zauważyć, że wartość produkcji sprzedanej wyniosła ponad 15,5 mld zł, co oznacza, że średnio w trzech ostatnich miesiącach produkowano meble o wartości ponad 5 mld złotych miesięcznie. Nie dalej niż rok czy dwa lata temu takie wartości miesięczne wydawały się jeszcze długo poza zasięgiem polskiej branży meblarskiej, a teraz stały się „chlebem powszednim”. Oczywiście należy pamiętać, że swój udział miała w tym wysoka inflacja i rosnące ceny materiałów i energii, jednakże nie zmienia to faktu, że w liczbach był to nadspodziewanie dobry rok dla polskiej branży meblarskiej.

Co przyniesie polskiej branży meblarskiej rok 2022? Wstępne prognozy są nadal optymistyczne, ale trzeba zwrócić uwagę na wyraźnie hamującą dynamikę wzrostów produkcji, a tak duże wzrosty jak w 2021 roku nie są już spodziewane. Jednocześnie wyraźnie widać pogarszające się nastroje konsumentów oraz menedżerów, co potwierdza narastające problemy i może zwiastować odwrócenie trendów w perspektywie średnioterminowej. Więcej o prognozach na 2022 rok oraz pełne podsumowanie 2021 roku mogą Państwo znaleźć w już dostępnym, flagowym raporcie B+R Studio „Polskie Meble Outlook 2022”.

TEKST: Milena Dorozińska, Mateusz Strzelczyk

Autorzy są pracownikami firmy B+R Studio Tomasz Wiktorski

Artykuł opublikowany został w miesięczniku BIZNES.meble.pl, nr 3/2022