Dobre wiadomości dla branży meblarskiej są takie, że Polska w 2023 r. utrzymała wysoką pozycję na arenie międzynarodowej: 6. miejsce w produkcji, a 2. pod względem eksportu mebli na świecie. Pozostaliśmy też największym eksporterem mebli w Europie. Złe wiadomości są takie, że sektor meblarski mierzy się z olbrzymimi wyzwaniami.

Na stadionach w Niemczech trwa właśnie turniej EURO 2024. Polscy piłkarzy, po meczu z Holandią, w fazie grupowej zmierzą się jeszcze z Austrią i Francją. Oba spotkania nie będą należały do najłatwiejszych. Jak mawiał polski trener wszechczasów Kazimierz Górski: Tak się gra, jak przeciwnik pozwala. Czy w eksporcie mebli też można zastosować tę zasadę?

Im dłużej my przy piłce, tym krócej oni

Sportowe analogie nie są bezzasadne. Miniony rok przyniósł bowiem polskiemu sektorowi meblarskiemu wyzwania w postaci obniżonych wyników finansowych oraz redukcji miejsc pracy. Mimo utrzymania konkurencyjnej pozycji na arenie międzynarodowej, perspektywy na nadchodzące miesiące nie są najlepsze. Potwierdza to pogarszający się scoring branży, który opracował Krajowy Rejestr Długów.

W ciągu roku prawie o 11% zmniejszył się odsetek firm o najwyższej wiarygodności, natomiast o 14-15% przybyło tych z bardzo niską oceną wiarygodności płatniczej – alarmuje KRD.

Przyjrzeliśmy się wszystkim firmom z tej branży i porównanie wyników z kwietnia 2023 r. do kwietnia 2024 r., pokazuje widoczne pogorszenie kondycji przedsiębiorstw meblarskich. O ponad jedną dziesiątą spadła grupa podmiotów zaliczających się do kategorii A, czyli tych najbardziej rzetelnych. Natomiast w kategoriach F i G, czyli takich, których wiarygodność jest bardzo niska, zanotowaliśmy wzrosty o 14-15%. To pokazuje, że coraz większa grupa producentów i sprzedawców mebli ma kłopoty z płynnością finansową, co prędzej czy później skończy się długami – przewiduje Adam Łącki, prezes Zarządu Krajowego Rejestru Długów Biura Informacji Gospodarczej.

Co do szczegółów to niech się wypowiedzą specjaliści

Największe problemy mają najmniejsze firmy, które działają jako jednoosobowe działalności gospodarcze. Na ponad 114 mln zł zadłużenia notowanego w Krajowym Rejestrze Długów aż 64 mln zł przypada na mikroprzedsiębiorstwa.

JDG-i to istotny segment polskiej gospodarki. Wśród producentów mebli stanowią one ok. 94% firm aktywnych na tym rynku. Mają co prawda dużą zdolność adaptowania się do zmieniających się warunków funkcjonowania, ale mają też swoje granice. Do najpoważniejszych problemów, z jakimi się zmagają od dłuższego już czasu, należy brak dostępu do drewna z certyfikatem odpowiedniej gospodarki leśnej FSC. Niestety Lasy Państwowe rezygnowały z takiej certyfikacji w ostatnich latach i nie bardzo chcą do niej wrócić. A ten certyfikat jest wymagany przez dystrybutorów na świecie. Jeśli do tego dodać malejące zamówienia z tradycyjnych rynków, na których firmy sprzedawały, rosnące koszty energii i płac, to widać, że nie są to warunki sprzyjające rozwojowi. Gdy sprzedaż spada, a koszty rosną, to ci najmniejsi najszybciej tracą płynność finansową – zauważa Sandra Czerwińska, ekspertka Rzetelnej Firmy.

Diagnozę Krajowego Rejestru Długów łatwo zawrzeć w stwierdzeniu: polska branża meblarska to silny eksport i spadająca wiarygodność płatnicza. Sektor meblarski w Polsce przeżywa obecnie trudności natury ekonomicznej. Raport, który przygotowało B+R Studio, a który opiera się na statystykach GUS, wskazuje, że atmosfera gospodarcza w tej branży w 2022 i 2023 r. była najbardziej niekorzystna od dwudziestu lat.

Cztery główne czynniki, które negatywnie wpłynęły na branżę, to:

1. rosnące ceny energii elektrycznej i paliw,
2. wzrost płac,
3. wysoka inflacja,
4. niepewność spowodowana konfliktem na Ukrainie.

Czasami się wygrywa, czasami się przegrywa, a czasami remisuje

Jak podaje KRD, zaległości przedsiębiorców z branży meblarskiej wynoszą 114,6 mln zł. W rejestrze widnieje aktualnie ponad 3,1 tys. dłużników, z których każdy ma do spłaty średnio 37 tys. zł.

Ponad 79 mln zł, czyli 70% całej kwoty, to zaległości widniejące na koncie producentów mebli. 10 522 nieuregulowanych zobowiązań przypada na 2310 dłużników, każdy ma do spłaty średnio 34,4 tys. zł. Przedsiębiorcy sprzedający meble hurtowo i detalicznie winni są łącznie 35 mln zł, z czego każda grupa zalega kolejno 25,3 mln zł i 9,8 mln zł – czytamy w analizie, którą przygotował KRD.

Pozostała część długów przypada na hurtownie i sklepy meblarskie. To łącznie 791 firm z zadłużeniem sięgających 35,1 mln zł.

To skoro było tak dobrze, to dlaczego było tak źle?

W jakich regionach Polski branża zmaga się z największymi problemami? Rekordowe zadłużenie osiągnął pewien producent mebli z województwa małopolskiego. Zalega ona ponad 2,8 mln zł, z czego najwięcej firmie leasingowej.

W przeterminowanych zobowiązaniach finansowych mają przodują przedsiębiorstwa zarejestrowane w Wielkopolsce – 21,4 mln zł. Na drugim miejscu znajdują się firmy z Mazowsza – 16,2 mln zł, a na trzecim ex aequo firmy z Małopolski i z Dolnego Śląska – po 11,5 mln zł. Najmniej do zwrotu mają meblarze z województwa świętokrzyskiego – 718 tys. zł i z Podlasia – 984 tys. zł.

Instytucje finansowe: banki, firmy zarządzające wierzytelnościami, firmy leasingowe i ubezpieczyciele czekają aż branża meblarska zwróci im 75 mln zł. Prawie 8,3 mln zł mają do odzyskania firmy handlowe, a po 5,8 mln zł – firmy energetyczne i przemysłowe.

Jednak branża meblarska również ma swoich dłużników i czeka na pieniądze od swoich kontrahentów. To blisko 20 mln zł. Gros tej sumy, bo ponad 8 mln zł muszą zwrócić przetwórcy przemysłowi. Kolejne 4,5 mln zł zalegają firmy budowlane, a 3,2 mln zł – handlowe.

ZOBACZ TAKŻE: Polska liderem produkcji i eksportu tapicerki w UE

Z wiarygodnością na pograniczu i powiększającą się listą wierzycieli branża meblarska ma przed sobą trudne zadanie, by utrzymać się w europejskiej czołówce. Nie wspominając o szczytach w światowych rankingach. Jednak, jak mawiał Kazimierz Górski: Dopóki piłka w grze, wszystko jest możliwe.

Źródło: Tekst powstał na podstawie analizy KRD: Polska branża meblarska: silny eksport, ale spadająca wiarygodność płatnicza. Opr. Anna Szypulska

*Śródtytuły pochodzą z wypowiedzi polskiego trenera wszechczasów Kazimierza Górskiego (1921-2006).