313,4 mln zł – na tyle zadłużona jest polska gastronomia. Z danych Krajowego Rejestru Długów wynika, że średnie zadłużenie jednej firmy wynosi 23,3 tys. zł.

Reklama

Już ponad 3 lata polska gastronomia walczy z przeciwnościami losu. Najpierw była pandemia i kolejne lockdowny oraz ograniczenia, ale teraz muszą mierzyć się z inflacją. Dodatkowo konsumenci ograniczają wydatki i szukają oszczędności tam, gdzie to tylko możliwe. Jedną z pierwszych decyzji jest rezygnacja z usług gastronomicznych, ponieważ łatwo je zastąpić domowymi posiłkami lub gotowymi daniami z dyskontu.

Obecny wzrost kosztów prowadzenia działalności: energii, najmu lokali, cen produktów i płacy minimalnej w połączeniu z inflacją jest dla branży gastronomicznej trudniejszy do uniesienia niż skutki pandemii.

Polska gastronomia musi obejść się smakiem

Według danych firmy doradczej Dun & Bradstreet w 2022 r. działało w Polsce 91,7 tys. lokali gastronomicznych, w tym 58 tys. restauracji. Ich liczba wzrosła w stosunku do poprzedniego roku o 2,8%. Niestety co 7. z nich jest notowana w Krajowym Rejestrze Długów. W bazie danych KRD widnieje 13,5 tys. przedsiębiorstw działających w sektorze gastronomicznym. Są to restauracje, kawiarnie, bary i firmy cateringowe, ale także producenci i sprzedawcy napojów, piwa i lodów.

Reklama

Polska gastronomia zanotowała w ub.r. znaczne wzrosty sprzedaży. Branża wypracowałą o 1/3 więcej przychodów niż w 2019 r., czyli ostatnim roku przed lockdownami. Nie można tu jednak mówić o sukcesie, bo wynik jest efektem galopujących cen wyrównujących dwucyfrową inflację oraz błyskawicznie rosnących kosztów energii, transportu i pracy.

ZOBACZ TAKŻE: Firmy z branży HoReCa z poważnymi problemami

Dane serwisu Dotykacka.pl wskazują, że w porównaniu z 2021 r. liczba transakcji wzrosła o zaledwie 10%, a średnia wartość zamówienia zwiększyła się o 18-20%. W większym stopniu jest to jednak efekt tego, że restauracje postawiły na sprzedaż z dostawą, niż tłoku gości w lokalach. Statystyki poszły w górę właśnie dzięki restauracjom, które zwiększyły przychody o ponad 60%, oraz kawiarniom i cukierniom notującym ponad 40% wzrosty.

Gorzej sytuacja wyglądała w barach i pubach. Dla nich miniony rok, mimo wzrostów po okresie pandemii, był tylko o 15-20% lepszy niż 2019 r. Odblokowanie sektora turystycznego poprawiło natomiast sytuację barów i restauracji hotelowych. W tym segmencie sprzedaż w 2022 r. podniosła się o ponad 40% w porównaniu do roku 2019.

Sprzedaż rośnie, ale inflacja hamuje wyniki

Teoretycznie firmy gastronomiczne mają za sobą dobry rok, na co wskazują dane branżowe. Ale jeśli przeanalizujemy, co się za nimi kryje, widać, że sektor walczy o przetrwanie, zmagając się z coraz wyższymi kosztami działalności i odpływem klientów. Te nominalnie wysokie obroty są w dużej mierze wynikiem stale rosnących – nawet o 20% – cen, liczonych rok do roku, które mają niwelować dwucyfrową inflację. Słabą kondycję branży potwierdzają także nasze dane. Wyższe niż obecnie zadłużenie firm gastronomicznych oraz producentów i sprzedawców napojów, piwa i lodów było tylko w pierwszym roku pandemii, kiedy przekroczyło 363 mln zł. Później znacznie zmalało, aby teraz znów osiągnąć wysoką wartość 313 milionów złotych – mówi Adam Łącki, prezes Zarządu Krajowego Rejestru Długów Biura Informacji Gospodarczej.

ZOBACZ TAKŻE: Dramat HoReCa – długi i brak pracowników

Największe zaległości obciążają firmy z województwa mazowieckiego – 79,1 mln zł, śląskiego – 36,9 mln zł i dolnośląskiego – 30 mln zł. Najmniejsze długi są w Opolskiem – 4,4 mln zł, Lubuskiem – 5,8 mln zł i na Podlasiu – 6,2 mln zł.

Rekordzista z branży gastronomicznej pochodzi z woj. dolnośląskiego i ma 4,2 mln zł długów. Składa się na to 59 niezapłaconych zobowiązań, głównie wobec firm spożywczych i leasingowych. Z kolei w gronie producentów lodów rekord należy do podmiotu z północno-wschodniej Polski. Powinien on uregulować 1,1 mln zł w firmie zajmującej się doradztwem biznesowym, a także w przedsiębiorstwie przetwórstwa przemysłowego.

Najmniejsi liczą na przetrwanie

W branży gastronomicznej dominują jednoosobowe działalności gospodarcze i to one są najbardziej obciążone długami. Mają do oddania wierzycielom 184,3 mln zł. 

Małe podmioty często balansują na granicy opłacalności. Godzą się na wiele, aby przetrwać i zazwyczaj wolą czekać w nieskończoność aż kontrahent im zapłaci, niż zdecydować się na zlecenie faktur do windykacji. Niestety w efekcie same nie mają z czego zapłacić, choćby za czynsz. Najnowsze dane KRD pokazują, że firmy gastronomiczne są winne zarządcom nieruchomości 11,4 miliona złotych za wynajem lokali. Z doświadczenia w obsłudze wierzytelności wiemy, że duże przedsiębiorstwa wykorzystują perturbacje w gospodarce do nieuzasadnionego wstrzymywania płatności wobec małych podmiotów. Małe firmy powinny jednak wiedzieć, że nie są na straconej pozycji i zawalczyć o zapłatę – wyjaśnia Jakub Kostecki, prezes Zarządu firmy windykacyjnej Kaczmarski Inkasso.

Podmioty gastronomiczne oraz producenci i sprzedawcy napojów, piwa i lodów największe zaległości mają w bankach i towarzystwach ubezpieczeniowych – 170,8 mln zł. Drugie w kolejce do odzyskania pieniędzy są hurtownie i sklepy, które czekają na 37,4 mln zł. Z kolei biura rachunkowo-księgowe i podatkowe nie dostały 30,6 mln zł. Niemałą kwotę, bo 10,4 mln zł, mają zamrożone dostawcy prądu, wody i gazu.

Polska gastronomia 2023: mniej piwa, więcej lodów

Efektem wysokiej inflacji jest spadek konsumpcji. Jak wynika z raportu Związku Pracodawców Przemysłu Piwowarskiego – Browary Polskie we współpracy z NielsenIQ, spożycie piwa w Polsce jest obecnie najniższe od 2010 r. Jedną z przyczyn takiego stanu są rosnące ceny tego trunku, które w tym roku jeszcze pójdą w górę.

Branża browarnicza zmaga się obecnie z wysokimi kosztami działalności, które zahamowały jej rozwój. Wyższe były o 25% koszty produkcji. Rosną trudności z dostępnością niektórych surowców. Co roku rośnie podatek akcyzowy na alkohol. W 2022 r. wzrost wyniósł 10%, w styczniu 2023 r. – 5%. Do 2027 r. rósł będzie o kolejne 5% każdego roku. Wszystko to odbiło się negatywnie na cenie piwa i wynikach sprzedaży za ubiegły rok.

Lepiej wygląda sytuacja na rynku lodów. W ubiegłym roku wzrósł on o 12,5% w stosunku do 2021 r. Istnieje oczywiście duża zależność między pogodą a ich sprzedażą. Mimo to wyniki są dobre, bo Polacy jedzą rocznie ok. 5,7 l lodów na osobę. W 2025 r. może to być już 6,7 l. Rynek będzie rósł rocznie wartościowo o co najmniej 10%. Jednak wolumenowo dynamika może być w przedziale 0-2%, ponieważ ceny lodów idą w górę. W ciągu ostatniego roku wzrost wyniósł kilkanaście procent.