Rok 2014 był kolejnym rokiem zakończonym dla branży meblarskiej rekordową produkcją i eksportem.

Reklama

Potwierdzają to oficjalne dane Głównego Urzędu Statystycznego, według których wartość produkcji sprzedanej mebli w 2014 r. wyniosła 32,403 mld zł. Wypracowany wynik został osiągnięty bez firm mikro. Wartość ta jest wyższa o 15 pkt proc. w porównaniu do roku 2013, w którym równa była 28,298 mld zł.

Dane dla pełnej zbiorowości (wraz z firmami mikro) zostaną opublikowane przez GUS w maju, czyli w momencie ukazania się bieżącego wydania BIZNES.meble.pl. Jednak już teraz można spodziewać się, że produkcja sprzedana mebli w 2014 r. osiągnęła rekordową wartość, wyższą niż w roku 2013. Według szacunków B+R Studio opublikowanych w raporcie „Polskie Meble Outlook 2015” wartość produkcji sprzedanej mebli w 2014 r. wyniesie 35,8 mld zł. Przypomnijmy, że omawiana wartość w firmach mikro, małych, średnich i dużych w 2013 r. wyniosła 31,596 mld zł.

Produkcja mebli w górę

Należy również zauważyć, że trend wzrostowy w produkcji mebli wraz z początkiem roku 2015 utrzymuje się. Otóż wartość produkcji za okres styczeń-luty 2015 r. równa była 5,7 mld zł wobec 5,2 mld zł w analogicznym okresie ub.r. Dynamika tego zjawiska wyniosła 1,09.

Przy omawianiu wyników dotyczących produkcji mebli nie sposób pominąć danych dotyczących wolumenu produkcji poszczególnych grup mebli. Podsumowując rok 2014 zauważono, że we wszystkich monitorowanych grupach mebli odnotowano wzrost wolumenu w porównaniu do 2013 r. Na szczególną uwagę zasługują „Meble drewniane w rodzaju stosowanych w sypialni”. Dla nich odnotowano najwyższą dynamikę – aż 2,10 (!) wobec 2013 r. Na drugim miejscu pod względem wolumenu produkcji uplasowała się grupa „Meble do siedzenia przekształcalne w miejsce do spania”. W2014 r. wyprodukowano ich3.296  tys. sztuk (dynamika 1,23). W przypadku „Mebli drewnianych w rodzaju stosowanych w pokojach stołowych i salonach” dynamika wolumenu wyniosła 1,21, a „Mebli drewnianych w rodzaju stosowanych w kuchni” – 1,17. Należy wspomnieć, że monitorowane przez GUS grupy mebli stanowią około 34% branży.

Z kolei biorąc pod lupę wolumen produkcji mebli w okresie styczeń-luty 2015 r., najwyższy wzrost wolumenu dotyczył także „Mebli drewnianych w rodzaju stosowanych w sypialni” (dynamika 1,28) wobec okresu styczeń-luty 2014 r. Jedynie grupa  „Meble drewniane w rodzaju stosowanych w pokojach stołowych i salonach” odnotowała spadek wolumenu r/r (dynamika 0,94).

Wypracowane w 2014 r. wyniki w produkcji mebli skłaniały firmy ku zwiększeniu liczby zatrudnionych. Według danych GUS na koniec roku w firmach meblarskich bez względu na ich wielkość zatrudnionych przeciętna liczba zatrudnionych wyniosła 132 tys. osób. Oznacza to, że liczba ta wzrosła o 6,4% w porównaniu do roku 2013. Według publikacji GUS „Biuletyn Statystyczny”  w lutym 2015 r. przeciętna liczba zatrudnionych równa była 140 tys. osób. Z kolei w grudniu 2014 r. było to 135 tys. osób.

Koniunktura w przemyśle meblarskim

Kolejnym zagadnieniem wpisującym się w produkcję mebli w Polsce i wartym omówienia jest koniunktura w tym zakresie. Wszystkie wskaźniki koniunktury obliczane są jako saldo odpowiedzi negatywnych oraz pozytywnych, które udzielane są przez menedżerów firm.

Przyglądając się odpowiedziom za I kwartał 2015 r. należy stwierdzić, że bieżące oceny wskaźników koniunktury w przemyśle meblarskim wypadły nieco gorzej w porównaniu do I kwartału 2014 r. Oceny dotyczące portfela zamówień i produkcji w marcu br. wyniosły odpowiednio 4,2 i 4,9. Natomiast w marcu poprzedniego roku oceny te równe były 12 i 15. O blisko 2 pkt  proc. niższe oceny w marcu br. dotyczyły wskaźnika zobowiązań firm meblarskich w porównaniu do analogicznego okresu roku poprzedniego, który w marcu br. przyjął wartość 5,6. Z kolei wskaźnik mówiący o należnościach od początku 2015 r. przyjmuje wartości ujemne i w marcu równy był -3,3.

Podobną sytuację dostrzeżono analizując przewidywane oceny wskaźników koniunktury. W I kwartale 2015 r. gorzej oceniono przewidywania w zakresie portfela zamówień czy produkcji. Na przykład wskaźnik portfela zamówień w lutym i marcu br. oceniono na 10,5 i 6,1 wobec 20,4 i 17,3 w analogicznym okresie 2014 r. Z kolei wskaźnik produkcji w grudniu 2014 r. otrzymał ocenę ujemną -2,6, ale wraz z początkiem nowego roku oceny przyjął wartości dodatnie. Omawiany wskaźnik najwyższą ocenę otrzymał w lutym: 15,2, a w marcu 10,3.

Branża nie chce zatrudniać

W marcu 2015 r. zmniejszyło się grono menedżerów opowiadających się za zatrudnianiem nowych pracowników wobec poprzedzającego miesiąca. Wskaźnik ten w marcu równy był 2,7 wobec 7,2 w lutym. Początek roku 2015 r. to czas, kiedy grono menedżerów było większe w porównaniu do grudnia jeśli chodzi o opinie na temat podwyżek cen. Natomiast w lutym i marcu grono to zmniejszyło się i wskaźnik ten oceniono na 4,3 i 4,4. Z kolei oceny wskaźnika mówiącego o ogólnym klimacie koniunktury w pierwszych trzech miesiącach 2015 r. wypadły lepiej niż w grudniu 2014 r. i jednocześnie na zbliżonym poziomie wobec analogicznego okresu roku 2014. W marcu 2015 r. wskaźnik ten był równy 9,8 wobec 10,9 w marcu ubiegłego roku.

Natomiast ogólną sytuację gospodarczą w Polsce menedżerowie oceniają lepiej w I kw. 2015 r. niż w analogicznym okresie roku poprzedniego. Na przykład w marcu br. omawiany wskaźnik uzyskał ocenę na poziomie 10,9, a w marcu 2014 r. 2,2. Również w tym przypadku okres styczeń-marzec 2015 r. został lepiej oceniony niż w grudniu 2014 r., w którym wskaźnik wyniósł plus 5,9.

Handel zagraniczny

Jak wspomniano na początku, rok 2014 to pomyślny rok dla branży meblarskiej. Obok produkcji mebli ważnym punktem do omówienia są wyniki w handlu zagranicznym. Według wstępnych danych GUS w 2014 r. zarówno poziom wartości eksportu jak i importu mebli jest wyższy w porównaniu do roku 2013. Należy wspomnieć, że dane dotyczą pełnych grup towarowych CN 9401, 9402, 9403 i 9404, które stosowane są w statystyce międzynarodowej do określania wartości wymiany zagranicznej głównie mebli. Zatem oprócz mebli, wartości te uwzględniają fotele do pojazdów mechanicznych, meble medyczne, śpiwory i materiały pościelowe.

Wartość eksportowanych towarów z grup CN 9401-9404 w 2014 roku wyniosła 34,7 mld zł wobec 31 mld zł w 2013 r. Oznacza to wzrost wartości o blisko 12 pkt. procentowych. B+R Studio szacowało, że rok 2014 r. zakończy się dla eksporterów wynikiem 33,8 mld zł, co wskazuje na kolejny rekord w wartości eksportowanych mebli. Przedstawiona przez B+R Studio szacunkowa wartość obejmuje tylko meble – bez foteli do pojazdów mechanicznych, śpiworów i materiałów pościelowych. Przy względnej stabilizacji średniorocznego kursu złotego względem euro i dolara, wartość ta równa była odpowiednio 8,3 mld euro i 11,1 mld dolarów amerykańskich. Z kolei dynamika tego zjawiska w euro wyniosła 1,12, a 1,13 w dolarach.

Mocna złotówka martwi eksporterów

Natomiast w 2015 r. prognozuje się, że polska waluta będzie umacniać się względem euro. Na skutek tego polscy eksporterzy mogą zarobić mniej niż w ubiegłym roku. W I kwartale 2015 r. za dolara trzeba było średnio zapłacić 3,7229 zł, czyli więcej o ponad 20% niż w I kwartale 2014 r. Z kolei średni kurs euro wyniósł 4,1956 zł wobec 4,1852 zł w I kw. 2014 r. W momencie opracowywania niniejszego materiału średni kurs euro wynosił 4,0198 zł (dane z 13 kwietnia) i na takim poziomie kursu należy spodziewać się w najbliższym czasie.

Spójrzmy teraz na wyniki w wartości importowanych mebli do Polski. W 2014 zaimportowaliśmy meble i towary z zakresu CN 9401-9404 na 5,9 mld zł, o 1 mld zł więcej r/r. Są  to wstępne dane według GUS. B+R Studio szacowało, że wartość importowanych mebli (bez foteli samochodowych, śpiworów i materiałów pościelowych) wyniesie 5,5 mld zł. Wartość importu liczona w walutach obcych charakteryzuje się zbliżoną dynamiką. Prezentowana wartość importu wyniosła odpowiednio 1,4 mld euro (dynamika 1,21) i 1,9 mld dolarów amerykańskich (dynamika 1,22).

Podsumowując dane dotyczące handlu zagranicznego należy dodać, że rok 2014 był dla Polski okresem dynamicznego wzrostu eksportu mebli. Wzrost odnotowano zarówno do krajów europejskich, jak i spoza Europy. Najwyższą dynamikę odnotowano m.in. do Hiszpanii (34%), Chin (30%). Z kolei do takich krajów, jak Norwegia, Rumunia czy Węgry dynamika przekraczała 20%.

Koniunktura w handlu i koniunktura konsumencka

Po omówieniu wyników w handlu zagranicznym weźmiemy tym razem pod lupę wskaźniki, które opisują nastroje konsumentów na rynku krajowym. Wskaźniki  opisujące nastroje bieżące i wyprzedzające konsumentów oraz ich składowe pozwalają na wyznaczaniu trendu w konsumpcji indywidualnej.

Bieżący wskaźnik koniunktury konsumenckiej w okresie styczeń-marzec 2015 r. odnotował polepszenie nastrojów w porównaniu do analogicznego okresu roku poprzedniego.  W samym marcu br. oceny większości składowych były lepsze wobec lutego. Oceny poprawiły się,  zwłaszcza te, które dotyczyły obecnej i przyszłej sytuacji ekonomicznej kraju (wzrost odpowiednio o 2,8 i 1,1 pkt proc.).

O 0,2 pkt proc. poprawiła się ocena bieżącego wskaźnika ufności konsumenckiej (BWUK) w porównaniu do lutego 2014 r. Jedynie wskaźnik mówiący o obecnym dokonywaniu ważnych zakupów został oceniony gorzej niż w lutym (-14,8 wobec -11,6). W porównaniu do marca 2014 r. obecna wartość BWUK jest wyższa o 4,6 pkt proc.

Również wskaźniki opisujące oczekiwania konsumentów w I kw. 2015 r. zostały lepiej ocenione niż rok wcześniej. Wyprzedzający wskaźnik ufności konsumenckiej, który opisuje oczekiwane w najbliższych miesiącach tendencje wśród konsumentów ukształtował się w marcu na poziomie -19,5. Tym samym wzrósł o 2,2 pkt proc. wobec lutego. Wzrost ten jest wynikiem polepszenia się wszystkich składowych tego wskaźnika. Przede wszystkim dotyczy to lepszych ocen w marcu na temat zmiany poziomu bezrobocia, który oceniono na -26,5 (wzrost o 4,5 pkt proc. wobec lutego) oraz przyszłego oszczędzania pieniędzy, który otrzymał ocenę -27,3 wobec -30,2 w lutym (wzrost o 2,9 pkt proc.).

Koniunktura w handlu detalicznym to kolejne zagadnienie po koniunkturze konsumenckiej, które przybliży nam obraz o sytuacji branży meblarskiej. Przyjrzymy się dokładnie ocenom opisującym handel artykułami wyposażenia wnętrz, w którego skład wchodzą m.in. meble.

Nastroje polepszyły się

Ogólny klimat koniunktury w handlu detalicznym artykułami gospodarstwa domowego (RTV, AGD, meble i inne) w okresie styczeń-marzec 2015 r. przyjął oceny gorsze niż w analogicznych miesiącach poprzedniego roku. W marcu 2015 r. nastroje polepszyły się względem poprzedzającego miesiąca (wzrost o 0,5 pkt proc.). Jeszcze pod koniec roku 2014 oceny tego wskaźnika przyjmowały wartości dodatnie, a od 2015 r. ujemne. Z kolei bieżąca ogólna sytuacja gospodarcza przedsiębiorstw zajmujących się handlem artykułami gospodarstwa domowego  w marcu br. została oceniona na -0,1. W porównaniu do poprzedzających trzech miesięcy jest ona niższa, ale jednocześnie lepsza niż w marcu 2014 r. (-23,8).

Natomiast po przeanalizowaniu wskaźnika dotyczącego przewidywanej sytuacji gospodarczej przedsiębiorstwa od stycznia 2015 r. zauważono poprawę nastrojów. W marcu wskaźnik ten wyniósł -11,6, a jeszcze  w styczniu przyjmował wartość -33.6. W analogicznym okresie roku poprzedniego to samo zjawisko oceniono lepiej, np. w marcu wartość była dodatnia: 18,4. Wskaźnik dotyczący przewidywań w zakresie popytu na towary w  marcu br. przyjął wartość -21 wobec -33,5 w poprzedzającym miesiącu. Ten sam wskaźnik rok wcześniej oceniono na odpowiednio 23,7 i -36,7. Jeśli chodzi o wskaźnik przewidywanych cen towarów, to w marcu został oceniony gorzej (-1,4) względem lutego (0,9).

W marcu br. dużo lepiej oceniono wskaźnik dotyczący bieżącej ilości sprzedawanych towarów, który uzyskał ocenę 12,5. To samo zjawisko rok wcześniej oceniono znacznie gorzej, a mianowicie na -35,2. Ocena omawianego wskaźnika od sierpnia roku 2014 r. utrzymuje wartości dodatnie, a najwyższe oceny zanotowano w grudniu 2014 r. (29,4) i styczniu 2015 r. (31,2). Optymistyczne nastroje w tym przypadku powinny wskazywać na zmniejszanie się bieżących zapasów towarów. I tak od początku 2015 r. wskaźnik mówiący o tym otrzymuje oceny ujemne, np. w marcu równy był -2,5. Podobna sytuacja miała miejsce w analogicznym okresie roku poprzedniego, gdzie w marcu wskaźnik wyniósł -9,2.

Podsumowanie

Ubiegły rok zakończył się optymistycznie dla producentów i ta aura utrzymuje się w I kwartale 2015 r. Chociaż oceny koniunktury w I kwartale 2015 r. wypadły gorzej w porównaniu do analogicznego okresu ub.r., to nadal są pozytywne. Relatywnie lepsze nastroje konsumentów na temat przyszłej sytuacji gospodarczej czy oszczędzania pieniędzy powinny mieć przełożenie na zakup mebli do mieszkań.

Również ze względu na udane targi meblowe w Poznaniu spodziewany jest wzrost zamówień i produkcji w II połowie roku. Z pewnością to, jak i zakaz importu drewna z Ukrainy przełoży się na wzrost kosztów surowca drzewnego. Natomiast eksporterzy, negocjując nowe kontrakty, powinni bacznie patrzeć na informacje dotyczące umacniania się polskiej waluty. Po dwóch wzrostowych latach dla polskiego meblarstwa, nie należy popadać w hurra optymizm i z realizmem oceniać pojawiające się zagrożenia.

TEKST: Milena Dorozińska, Tomasz Wiktorski

Autorzy reprezentują firmę B+R Studio Analizy Rynku Meblarskiego.

Artykuł został opublikowany w miesięczniku BIZNES.meble.pl, nr 5/2015