Wiertła środkowce – wiertłami wykonuje się najczęściej otwory przelotowe i gniazda walcowe nieprzelotowe, wykorzystywane do łączenia elementów drewnianych lub do przytwierdzania okuć. Jako podstawę podziału wierteł przyjmuje się przede wszystkim konstrukcję części roboczej wierteł.

Jakie są rodzaje wierteł środkowców?

Wiertła środkowce dzieli się na:

• płaskie,
• walcowe,
• kręte.

Środkowce płaskie, na skutek niesymetrycznego obciążenia siłami skrawania i małej sztywności własnej, nie zapewniają dużej dokładności obróbki, a poza tym ich konstrukcja nie stwarza dobrych warunków odprowadzania wiórów z otworu.

Środkowce walcowe i kręte mają dwie krawędzie tnące i z tego względu są korzystniejsze od jednoostrzowych środkowców płaskich.

Co czego służą wiertła środkowce?

Wymienione odmiany środkowców stosuje się do wiercenia płytkich otworów (głębokości mniejszej od 100 mm) w kierunku prostopadłym do włókien.

Ze względu na niekorzystne warunki odprowadzania wióra z otworu, małą sztywność i niewielką trwałość środkowce są wiertłami mało rozpowszechnionymi. Środkowce walcowe są używane do wywiercania wadliwych miejsc w drewnie litym i tworzywach drzewnych.

Kiedy nie zaleca się stosowania wierteł środkowców?

Długość środkowców wynosi do 200 mm, a średnica 10-60 mm. Nie zaleca się stosowania środkowców o średnicach mniejszych ze względu na utrudnione odprowadzanie wiórów.

W środkowcach płaskich promień skrawania nacinaka jest większy od promienia skrawania, zewnętrznego punktu głównej krawędzi tnącej. Grubość wiertła zależy od jego średnicy. Wysunięcie krajaka powinno odpowiadać maksymalnemu posuwowi przypadającemu na jedno ostrze wiertła; wysunięcie kolca środkującego jest uzależnione od średnicy wiertła.

Źródło: Bajkowski J. (1997), Maszyny i urządzenia do obróbki drewna, cz.1, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa.