Frez zataczany – należą do narzędzi frezarskich (rodzaj frezu nasadzanego) przeznaczonych do maszynowej obróbki drewna, montowane są poprzez ich nasadzanie na wrzeciona.

Gdzie stosuje się frezy zataczane?

Jako frezy nasadzane frez zataczany stosuje się głównie we frezarkach dolnowrzecionowych do płaskiego lub profilowego frezowania zazwyczaj wąskich półfabrykatów drzewnych.

Frezy zataczane są najbardziej rozpowszechnione spośród frezów nasadzanych, choć ich wykonanie nastręcza wiele trudności. Powierzchnie przyłożenia zębów takich frezów muszą być bowiem zatoczone według spirali logarytmicznej lub spirali Archimedesa, które to krzywe umożliwiają zachowanie stałości wymiarów i kształtu profilu w miarę ostrzenia zębów.

Ponadto zataczanie zębów według tych krzywych wymaga użycia specjalnych obrabiarek, co podraża koszty wykonania frezów. Przy mniejszych wymaganiach dotyczących dokładności profilu zęby mogą być zatoczone łukiem kołowym. Frezami zataczanymi wykonuje się zarówno profile konstrukcyjne, wymagające dużej dokładności obróbki, jak i profile ozdobne, którym stawia się mniejsze wymagania.

Jak wygląda frez zataczany?

Produkuje się je z różnymi odmianami zębów; można wyróżnić zęby o płaszczyźnie natarcia ustawionej równolegle i skośne do osi obrotu. Frezy zataczane do rowków, wręgów, wpustów i innych profilów głębokich z elementami profilu prostopadłymi do osi obrotu mają zęby z bocznym kątem przyłożenia (są to zęby zwężające się do tyłu) lub ze zbieżnością dośrodkową (są to zęby zwężające się do osi obrotu).

Nadanie zębom takiego kształtu zapewnia zmniejszenie oporów tarcia freza o drewno. Wiąże się to jednak z niedogodnością, polegającą na tym, że w miarę ostrzenia zmieniają się wymiary profilu freza.

Źródło: Bajkowski J. (1997), Maszyny i urządzenia do obróbki drewna, cz.1, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa.