Wystarczy, że wsiądę na rower i w 15 minut jestem wśród dzikiej przyrody. Jej hojność mnie fascynuje i wzbudza respekt. Na co dzień jestem bezkompromisowym pragmatykiem. Od 25 lat prowadzę z mężem firmę produkującą meble łazienkowe i kuchenne.

Reklama

Zakład produkcyjny znajduje się w sercu Doliny Baryczy – w jednym z najcenniejszych przyrodniczo obszarów w Europie. Jest tu największy w Polsce park krajobrazowy i rezerwat ornitologiczny. Stawy Milickie, z ponad 800-letnią tradycją hodowli karpia, należą do Living Lakes – sieci żyjących jezior, odznaczających się w skali światowej znaczącym bogactwem ekosystemów. Od zawsze czułam presję, w pozytywnym tego słowa znaczeniu, by zachować w pamięci historię i wartość dziedzictwa tego miejsca.

Ekologia wpisana jest w strategię firmy od początku jej istnienia. Lokalizacja w obszarze Natura 2000 obydwu zakładów produkcyjnych (Odolanów i Jedlanka) zobowiązuje nas do jeszcze większej dbałości o środowisko i racjonalnej eksploatacji zasobów naturalnych. Nasze meble, wytwarzane z troską o ekologiczne aspekty produkcji, pomagają użytkownikom na całym świecie funkcjonalnie aranżować trudne przestrzenie. Poczucie odpowiedzialności za kondycję otaczającego mnie świata jest naturalną konsekwencją miejsca, w którym żyję i obowiązkiem względem przyszłych pokoleń.

Otwierając firmę w Dolinie Baryczy – obszarze unikatowym przyrodniczo – świadomie podjęłam perspektywiczne zobowiązanie dbania o środowiskowe walory regionu. Metodyczne podstawy działania w tym zakresie, we wszystkich prowadzonych przeze mnie firmach, są nie tylko społeczną odpowiedzialnością biznesu, ale również, a może nawet przede wszystkim, filozofią życia w zgodzie z naturą. Dolina Baryczy jest moim miejscem na ziemi – emocjonalną przestrzenią między domem a światem.

Kruche dziedzictwo

W poczuciu odpowiedzialności nie tylko za region, ale również za jego kulturowe dziedzictwo, zdecydowałam się kupić zamkniętą milicką bombkarnię. Założona w latach 50. XX wieku – działała nieprzerwanie do 2008 roku. Do tego czasu była to największa w Polsce manufaktura szklanych ozdób choinkowych, produkująca około miliona sztuk bombek rocznie. Cała produkcja odbywała się ręcznie. Produkt finalny trafiał na wszystkie kontynenty świata. Wśród odbiorców był sam Walt Disney. Milickie bombki – słynne na całym świecie – potrzebowały lokalnego opiekuna. Złożyłam deklarację zabezpieczenia kolekcji pochodzącej z wzorcowni fabryki.

Ciekawym dla mnie doświadczeniem było przygotowywanie wystawy z kilku tysięcy unikatowych wzorów. W ekstremalnie trudnych warunkach, wspólnie z projektantkami segregowałam je, czyściłam i przygotowywałam do ekspozycji. Każda ozdoba wymagała wyjątkowej delikatności, z uwagi na swoją kruchość i niepowtarzalność. Tak w Miliczu powstało Muzeum Bombki – instytucja będąca świadectwem historii, służąca społeczeństwu i jego rozwojowi.

W ramach swoich statutowych działań nie tylko eksponujemy zbiory, ale prowadzimy również działalność kulturalną i edukacyjną. W ten sposób udaje mi się z jednej strony poszerzać informacje o historii tego miejsca, z drugiej wzbogacać wiedzę odwiedzających nas turystów i mieszkańców o wartości posiadanego dziedzictwa. Z gromadzonych materiałów tworzę sentymentalną opowieść o pracy ludzkich rąk i twórczych umysłów.

Innym ważnym aspektem działalności muzeum jest studium kierunków zdobniczych na szklanych bombkach, w poszukiwaniu regionalnej tożsamości. We współpracy z ludowym twórcą opracowaliśmy dolnośląski wzornik, który jest współczesną interpretacją folklorystycznego wzoru dla Dolnego Śląska. Zakłada on tworzenie luźnych kompozycji graficznych, złożonych z pojedynczych wzorów ludowych pochodzących z różnych części Polski.

Dolny Śląsk to region, w którym po roku 1945 nie zachowała się odrębność kulturowa. Ludność jest zróżnicowana etnograficznie, tworząc swoistą mozaikę tradycji i kultur różnych regionów Polski, kresów wschodnich, a obecnie również wielu mniejszości narodowych. Produktem komercyjnym muzeum jest wypracowana przez nas regionalna pamiątka – Dolnośląska Bombka – zdobiona techniką igłową, kompozycjami dolnośląskiego wzornika.

Turystyka i lokalny rozwój

Stworzone przeze mnie turystyczne centrum KOM, zlokalizowane bezpośrednio przy popularnej ścieżce rowerowej, trasie dawnej kolejki wąskotorowej, jest wygodną bazą wypadową w teren. W naszym infopunkcie, z pełną ofertą map i przewodników turystycznych po szlakach Doliny Baryczy, rekomendujemy opracowane przez nas rodzinne trasy, prowadzące przez najciekawsze atrakcje Doliny Baryczy i opcje międzypokoleniowego spędzania czasu.

Turystów włączamy w społeczne akcje ekologiczne. W kawiarni Stara Bombkarnia, funkcjonującej przy Muzeum Bombki, składniki do menu pozyskujemy od lokalnych producentów z darów lasów, stawów, pól, łąk i sadów Doliny Baryczy. Dostawcy lokalnych produktów są certyfikowani znakiem Dolina Baryczy Poleca, potwierdzającym dbałość o tradycje receptur i naturalnych upraw. W prowadzonej przeze mnie szkole podstawowej realizujemy przyrodnicze projekty i spontaniczne akcje ekologiczne.

„Żyć aktywnie, dać przykład”

W łańcuchu przyczynowo-skutkowym zabezpieczania śladów historii mojego regionu pojawiło się kolejne ogniwo – zbiór pamiątek i trofeów sportowych Bolesława Zajiczka – wychowawcy młodzieży w duchu harcerskim, sportowym i turystycznym. Był osobą niepełnosprawną, ale jego społeczna aktywność, zaangażowanie i postawa przez wiele lat były przykładem i źródłem motywacji do przełamywania barier w życiu codziennym. Pytany o swoje największe osiągnięcie, odpowiadał z uśmiechem, że udało mu się – mimo niepełnosprawności – „żyć normalnie”.

Ta normalność, w połączeniu z nadzwyczajnością jego postawy, stała się moim azymutem, a Druh Bolek – patronem Kreatywnego Obiektu Multifunkcyjnego. On pierwszy uwierzył w moją wizję stworzenia centrum edukacji i turystyki w miejscu dawnej fabryki bombek. Obok muzeum stworzyłam Galerię Druha Bolka poświęconą jego pamięci, która zaprasza do świata Człowieka bez Barier, dla którego nie było rzeczy niemożliwych.

Uczyć tak, by zmieniać świat na lepsze

Wartości życiowe Druha Bolka – wytrwałość, konsekwencja, wiara we własne możliwości i lokalny patriotyzm – stały się fundamentem i kierunkowskazem dla budowania koncepcji edukacyjnej KOM, a później szkoły. Przy Kreatywnym Obiekcie Multifunkcyjnym powstało Centrum Kreatywnej Edukacji, do którego zapraszamy wycieczki szkolne i przedszkolne, na realizację programów, w głównej mierze związanych z ochroną środowiska oraz walorami przyrodniczymi i historycznymi Doliny Baryczy. Wsparciem merytorycznym naszych działań jest baza wiedzy tworzona przez terenowych ekspertów skupionych wokół projektu Edukacja dla Doliny Baryczy. Programy KOM są oparte na teorii Inteligencji Wielorakich Howarda Gardnera. Przeprowadzane w formie kreatywnych gier fabularnych zaciekawiają, angażują uczestników do działania i wyzwalają pozytywne emocje, skutkujące efektywnym wprowadzaniem wiedzy o regionie.

Najlepiej mówią o tym uczniowie założonej przeze mnie szkoły: Świat jest piękny i ciekawy, dlatego wnikliwie go poznajemy. Wiemy też, że wspólnie łatwiej rozwiązywać zadania, a gdy robimy to z szacunkiem, to my i cały świat stajemy się lepsi. Mądrość i dojrzałość młodych ludzi ciągle mnie zaskakuje i inspiruje do szerokiego myślenia o kondycji naszego szkolnictwa i przyszłości edukacji. Dzieci zasługują na najlepszą edukację, by kreatywnie i z wrażliwością zmieniać świat na lepsze. Dlatego właśnie po roku zajmowania się edukacją pozaformalną zdecydowałam się na otwarcie przez swoją fundację społecznej szkoły podstawowej. W założeniu koncepcję edukacyjną szkoły oparłam na wzmacnianiu kompetencji przyszłości, które pomogą młodym ludziom odnaleźć się za kilkanaście lat na rynku pracy.

W tradycyjnym modelu edukacji dominuje kultura pouczania, rywalizacja między uczniami, kult oceny i przygotowanie tylko do diagnoz, testów i egzaminów, a nie do życia. Zależało mi na indywidualnym traktowaniu uczniów, odkrywaniu talentów każdej osoby, rozbudzaniu pasji i zainteresowań. To się sprawdziło przy realizacji programów KOM, gdzie uzyskiwaliśmy większą skuteczność nauczania dzięki zaangażowaniu wszystkich zmysłów – wzroku, słuchu, dotyku, smaku i węchu. Kształcenie w mojej szkole odbywa się poprzez tworzenie, badanie, doświadczanie, łączenie i wykorzystywanie wiedzy z wielu dziedzin, bo „ślad pamięciowy” u człowieka to wiedza połączona z emocją. W szkole kładę nacisk nie tylko na suche przyswajanie podstawy programowej, ale na praktyczne umiejętności.

Nie wiem, jak będzie wyglądała rzeczywistość za kilkanaście lat, jak zmieni się świat. Ponad połowa zawodów przyszłości jeszcze nie istnieje albo spotykamy się z ich zaczątkami. Teoretyczna wiedza nie daje dziś ludziom odpowiedzi na ważne pytania, dlatego tak mocno kładziemy nacisk na kreatywność, naukę tego, jak wykorzystywać wiedzę w praktyce i jak radzić sobie w szybko zmieniającej się rzeczywistości. Wsparciem dla realizacji tych celów jest dla nas współpraca z uczelniami wyższymi, instytutami i fundacjami, które już dziś wyznaczają kierunki edukacji przyszłości. Jednocześnie bardzo mocno kładziemy akcent na stwarzanie warunków wspierających proces uczenia się, z uwzględnieniem czynników architektonicznych, technologicznych i społecznych.

Z uważnością o przyszłości

Moją wiedzę i doświadczenie o dizajnie użytkowym zdobyte w branży meblarskiej przenoszę na funkcjonalne myślenie o przestrzeni. Dbam o to, aby tworzone przez moją firmę meble nie tylko dobrze wyglądały, ale także przetrwały próbę czasu. Wyznaję zasadę, że dobry produkt, to taki, który z jednej strony jest utylitarny i estetyczny, z drugiej – ponadczasowy, ze względu na trwałość chroniącą naturalne środowisko. Produkcję i usługi prowadzimy w oparciu o wewnętrzną ekodeklarację, zgodną z myślą, że „Ziemia nie należy do człowieka, to człowiek należy do ziemi”.

TEKST: Edyta Defratyka

Artykuł opublikowany został w miesięczniku BIZNES.meble.pl, nr 4/2021