Niedobór snu to problem społeczny. Ponad 40% Polek i Polaków nie jest zadowolonych z jakości odpoczynku. Aż 55% osób przebadanych w raporcie IKEA Życie w domu wskazuje sen jako najważniejszy aspekt dobrego samopoczucia. Jak w takim razie spać, żeby się wyspać?

Reklama

Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) bezsenność to choroba cywilizacyjna, która dotyczy już co trzeciej osoby na świecie. W to, że dobre samopoczucie zaczyna się od dobrego snu, wierzy IKEA. Dlatego marka, bazując na wiedzy i doświadczeniu na temat potrzeb związanych z życiem w domu, podpowiada jak spać, żeby się wyspać.

Jak mieć dobry sen?

IKEA podejmuje temat snu świadomie, zdając sobie sprawę z jego wagi i wpływu na codzienne funkcjonowanie. Koncern chętnie podpowiada, jak spać, żeby się wyspać. Prawidłowo przespana noc to więcej energii i lepszy start dnia. Zdrowy sen ma wpływ na samopoczucie i efektywność w pracy – czytamy w komunikacie sieci.

Niewystarczająca ilość snu to zmartwienie coraz większej liczby osób. IKEA powołuje się na zatrważające dane, z których wynika, że Polacy wydają rocznie ponad 315 mln zł na leki nasenne. Natomiast w raporcie pt. „Sen Polaków. Straty dla gospodarki. Edycja 2024”, przygotowanym na zlecenie platformy ePsycholodzy.pl, eksperci szacują, że przemęczeni i chorzy z braku snu pracownicy mogą kosztować polską gospodarkę – i to lekko licząc – minimum 8 mld zł rocznie. Jeśli przyjąć, że w Polsce spadek efektywności w wyniku niewyspania zmniejszałby PKB o 1,5%, oznaczałoby to koszt rzędu 50 mld zł. Ponadto, jak szacuje OECD, straty wynikające z niewystarczającej ilości snu, dla takich krajów jak Niemcy, USA czy Japonia, wynoszą między 1,5 a 2,9% PKB. Nie trzeba być wybitnym ekonomistą, by wiedzieć, że są to setki miliardów dolarów rocznie.

Reklama

Tajniki snu, czyli jak spać, żeby się wyspać

IKEA zdecydowała się podzielić wiedzą na temat 6 kluczowych czynników dobrego snu. Są nimi:

1. temperatura,
2. czyste powietrze,
3. oświetlenie,
4. dźwięk,
5. komfort,
6. uporządkowana przestrzeń.

Z informacji zebranych przez sieć wynika, że idealna temperatura w sypialni to 16-19 °C. Dla dobrego snu ważne jest również świeże powietrze i odpowiednia wentylacja wnętrza. W dodatku najlepiej zasypia się w zaciemnionym pomieszczeniu. Okazuje się bowiem, że 25% Polaków potrzebuje całkowitej ciemności, by zasnąć.

Ponadto regeneracji sprzyja cisza. Dlatego warto zadbać o wyciszenie pokoju. Na komfort snu składają się także wygodne łóżko, pościel oraz poduszka. Aż dla 34% Polaków ulubiona poduszka to podstawa dobrego odpoczynku. Zaśnięcie ułatwia też uporządkowane otoczenie w sypialni czy pokoju. Dlaczego to takie ważne? Raport IKEA ujawnia, że aż 40% Polaków z konieczności śpi w salonie.

Polikryzys a dobry sen

Jak wynika z badań, które przeprowadziła sieć dla 45% Polaków najważniejszym aspektem idealnego domu jest możliwość odprężenia się i relaksu.

Poszukiwaliśmy rozwiązania, żeby w angażujący i wyjątkowy sposób podkreślić znaczenie dobrego snu. Tak powstała Ścieżka sensoryczna IKEA, która niesie ze sobą odmienne doświadczenia niż inspirujące ekspozycje w naszych sklepach. Tu bardziej możemy się skupić na odczuciach i doznaniach, żeby uświadomić sobie, na co warto zwrócić uwagę, by wstawać bardziej wypoczętym – zaznacza Katarzyna Piwowarczyk, dyrektorka marketingu IKEA Retail w Polsce.

Działania na rzecz dobrego snu są konieczne. Czy siła przebicia, jaką dysponuje IKEA okaże się w tej kwestii wystarczająca?

Wiemy z badań, jak dużym problemem jest dla nas wszystkich dobry sen. Szczególnie teraz, w czasach tzw. polikryzysu, wysypiamy się coraz gorzej. O ile IKEA nie może rozwiązać wszystkich naszych problemów, na pewno jesteśmy w stanie pomóc tam, gdzie chodzi o zapewnienie warunków dla dobrego snu – dodaje Katarzyna Piwowarczyk.

Jak spać, by się wyspać? Co wiadomo na temat snu Polaków?

Tymczasem specjaliści alarmują, że do pogorszenia jakości snu mogą przyczynić się nadmiar sztucznego oświetlenia oraz hałas. Jak poradzić sobie z tym problemem i zadbać o komfortowy odpoczynek? Te kwestie porusza raport Domondo, przygotowany we współpracy z Elephate. Wyniki badania na temat snu Polaków mogą okazać się przełomowe.

Wreszcie bowiem wiadomo, co spędza sen z powiek Polaków. Coraz częściej wskazuje się na zjawiska zanieczyszczenia światłem czy hałasem. Ich negatywny wpływ na zdrowie człowieka jest niepodważalny.

Hałas i światło

Niestety z badania na temat snu Polaków wynika, że w dzisiejszych czasach w porze nocnej trudno o zupełną ciemność i ciszę. Tymczasem nawet niewielki hałas czy smuga światła mogą być uciążliwe i utrudniać spokojny sen. Zdaniem ekspertów zjawisko zanieczyszczenia światłem może zaburzać rytm dobowy i negatywnie wpływać na jakość snu. Potwierdza to badanie na temat snu w domu przeprowadzone na przełomie kwietnia i maja 2024 r.

Dokuczliwym zjawiskiem jest też zanieczyszczenie hałasem, czyli wszechobecny zgiełk. Określa się je także jako smog akustyczny. Co trzecia osoba ocenia poziom nocnego hałasu w swojej okolicy jako średni, a mniej niż co dziesiąta jako wysoki. Sytuacja wygląda najkorzystniej z perspektywy mieszkańców wsi i małych miast do 50 tys. mieszkańców. Z badania na temat snu wynika, że im większe miasto, tym wyższy odsetek osób ocenia poziom hałasu jako średni lub wysoki.

Odwieczne pytanie: jak spać, by być wyspanym?

Według 3 na 4 badanych Polaków poziom natężenia hałasu i światła powinien być uregulowany prawnie. 43% sądzi, że takie przepisy należy wprowadzić wszędzie. Natomiast 30% respondentów jest zdania, że wystarczy zrobić to tylko w miastach.

A gdzie tak naprawdę leży problem? Połowa ankietowanych uważa, że władze samorządowe nie dostrzegają zagrożenia zanieczyszczenia światłem i hałasem albo bagatelizują je i nie podejmują wystarczających działań prewencyjnych. W opinii wielu ekspertów konieczne są odpowiednie regulacje.

W przepisach brakuje określenia dopuszczalnego natężenia oświetlenia zewnętrznego. Aby chronić obywateli przed potencjalną szkodliwością nadmiernego oświetlenia, należy ograniczyć zjawisko zanieczyszczenia świetlnego i uregulować oświetlanie przestrzeni publicznej w zgodzie z zasadą zrównoważonego rozwoju. Jest to powinność władz, ponieważ od tego zależy komfort i zdrowie Polaków – komentuje prof. Marcin Wiącek, Rzecznik Praw Obywatelskich.

Wnioski z badania na temat snu

Co nam pozostaje? Ochrona domów na własną rękę. To zresztą robią Polacy. Jak wynika z badania Domondo na temat snu, większość Polaków decyduje się na montaż zaciemniających osłon okiennych w postaci rolet i zasłon. Co druga osoba stara się ograniczyć ilość świecącej elektroniki w sypialni. Mniej niż połowa zakłada w oknach moskitiery, aby uchronić się przed owadami zakłócającymi sen. Natomiast co piąty Polak radzi sobie z niechcianymi dźwiękami, montując rolety, które tłumią hałas.

Czy tego typu wnętrzarskie rozwiązania przynoszą efekty? Aż 63% badanych uważa, że sposób urządzenia ich domów i mieszkań sprzyja szybkiemu zasypianiu i wysypianiu się. Zdarza się jednak, że potrzebne jest wparcie w postaci takich akcesoriów, jak zatyczki do uszu lub maski na oczy. Odpowiednio 21% i 16% Polaków korzysta z nich, by mieć spokojny sen.

Nie ma snu bez sypialni

W dzisiejszym świecie jakość snu oraz odpoczynku są wartościami nie do przecenienia. Sypialnia to coś znacznie więcej niż miejsce, w którym po prostu się śpi. Jak ją urządzić, by była nie tylko przytulną przestrzenią, w której się zasypia, radzą architekci Marta Iglewska i Radek Wójcik z Pracowni Interiorsy.

Ich zdaniem wprost proporcjonalnie do wzrostu tempa życia rośnie znaczenie odpowiednio urządzonej sypialni. Właściwie zaprojektowana, pełna harmonijnych kolorów i przyjemnych w dotyku materiałów, wpływa pozytywnie na jakość snu, a tym samym na samopoczucie i emocjonalną równowagę. Z kolei takie szczegóły, jak źle dobrane oświetlenie, barwy o nieodpowiedniej dla sypialni energii czy bałagan, mogą nieświadomie wprowadzać w stan napięcia. Warto podejść do urządzania tego pomieszczenia z uwagą i troską. Wystarczy kierować się kilkoma sprawdzonymi zasadami, o których mówią specjaliści z Pracowni Interiorsy.

Najważniejszy jest plan

Marta Iglewska i Radek Wójcik są zdania, że podstawą każdej dobrze urządzonej sypialni jest właściwe rozplanowanie przestrzeni. Warto przemyśleć zatem, jakie meble i w jakim układzie najlepiej się sprawdzą, a przy okazji nie wprowadzą wizualnego chaosu.

Centralnym punktem sypialni powinno być łóżko z wygodnym dostępem z obu stron. Dobrze ustawić je tak, by nie kolidowało z innymi elementami wyposażenia np. szafą czy komodą. Kluczową rolę w budowaniu atmosfery sprzyjającej relaksowi odgrywa kolorystyka sypialni. Warto postawić na barwy, które pomagają się wyciszyć. Pierwszym skojarzeniem z pewnością są neutralne, pastelowe odcienie, jak beże, szarości, biele czy delikatne błękity.

Jeszcze innym pomysłem, będzie urządzenie sypialni w klimacie noir. Ciemne barwy sprzyjają bowiem wyciszeniu i – wbrew ogólnej opinii – tworzą wnętrze wyjątkowo harmonijne i eleganckie.

Projektując sypialnię bardzo lubimy sięgać po inspiracje stylem noir. W naturalny sposób pasuje on do koncepcji przestrzeni służącej wypoczynkowi. Oczywiście zawsze staramy się, by projekt wszystkich części domu był spójny, więc często w sypialni pojawiają się jedynie wybrane elementy tego stylu, jak ciemniejsze akcenty kolorystyczne, nastrojowe, delikatne oświetlenie i ciekawe tekstylia. Styl noir to także idealna baza do tworzenia nowych zestawień aranżacyjnych, jak chic noir czy baroque noir – mówi arch. Radek Wójcik.

ZOBACZ TAKŻE: Nowy materac na 2025 rok

Jak twierdzą Marta Iglewska i Radek Wójcik, najważniejszą kwestią w urządzaniu sypialni jest stworzenie komfortowej, sprzyjającej odpoczynkowi przestrzeni. Budują ją szczegóły, więc warto o nie zadbać, by cieszyć się dobrym snem.

12 faktów na temat snu Polaków na podstawie raportu „IKEA. Życie w domu”

1. Najważniejszym kluczowym elementem w nawykach Polaków dotyczących dobrego snu jest ich ulubiona poduszka (34%).
2. Całkowita ciemność zajmuje trzecie miejsce z ogólnym odsetkiem 25%. Jej znaczenie wydaje się maleć wraz z wiekiem (Pokolenie Z 32%, Baby Boomersi 22%).
3. Stosowanie pościeli obciążeniowej (5%) jest jeszcze bardziej niszowe, ale może zyskiwać na popularności, ponieważ najbardziej jest to cenione wśród młodszych pokoleń (Pokolenie Z 10%, Millenialsi 8%).
4. 33% Polaków postrzega sen jako główny aspekt zapewniający dobre samopoczucie.
5. Możliwość odprężenia się w domu jest dla 42% Polaków głównym czynnikiem zapewniającym poczucie spełnienia.
6. 21% Polaków nie zaśnie bez powiedzenia bliskiej osobie „dobranoc”.
7. Polacy wolą spać z drugą osobą niż samemu (27% vs.20%).
8. 22% Polaków często rano wykorzystuje funkcję drzemki w budziku więcej niż raz.
9. 9% Polaków pozostawia na noc włączoną lampkę nocną.
10. 3% Polaków twierdzi, że ich dom może być nawiedzony.
11. 2% Polaków przed pójściem spać zagląda do szafy i pod łóżko – szczególnie mężczyźni w wieku 18-27 lat.
12. 9% Polaków zasypia przy świetle lampki nocnej – najliczniej osoby w wieku 59-77 lat.

TEKST: Anna Szypulska

Artykuł ukazał się w miesięczniku BIZNES.meble.pl, nr 1/2025.