Branża

Znaki renomowane

Iwona Jakubiak vel Wojtczak, rzecznik patentowy, prawnik, prowadzi dział IP w SLS Seredyński Sandurski Kancelaria Radców Prawnych.

Znaki renomowane

W grudniu 2017 r. Sąd (instytucja Unii Europejskiej) wydał wyrok w toczącej się od wielu lat sprawie dotyczącej zgłoszenia do ochrony znaku towarowego Master, w stosunku do którego sprzeciw na podstawie swoich znaków towarowych złożyła spółka The Coca-Cola Company. Ten wyrok dobrze obrazuje, jak daleko może sięgać ochrona znaku renomowanego i jak różne okoliczności należy uwzględniać w jej kontekście.

Reklama
Banner 750x100 px targi CIFF 2024

10 maja 2010 r. Modern Industrial & Trading Investment Co. Ltd (Mitico) z Syrii zgłosiła do ochrony w Unii Europejskiej swój znak słowno-graficzny „Master”, m.in. dla różnych napojów. Znaku używano poza Unią Europejską na butelkach z etykietami nawiązujących do tych należących do Coca-Coli.

Do tego zgłoszenia sprzeciw wniosła spółka The Coca-Cola Company z USA. Podniosła, że zgłoszony znak koliduje z jej znakami zarejestrowanymi m.in. dla napojów bezalkoholowych. Chodziło o ryzyko wprowadzenia odbiorców w błąd, ale również o niekorzystne skutki związane z renomą znaków The Coca-Cola Company.

Pierwotnie sprzeciw The Coca-Cola Company został oddalony. Sprawa przeszła przez instancję odwoławczą, sąd, następnie ponownie wróciła do instancji odwoławczej. Ostatni wyrok Sądu z 7 grudnia 2017 r. w sprawie T-61/16 dotyczy decyzji, która ponownie oddaliła odwołanie The Coca-Cola Company od decyzji, na mocy której oddalono jej sprzeciw. Wyrok jest korzystny dla The Coca-Cola Company – Sąd stwierdził nieważność zaskarżonej decyzji.

Ochrona znaków renomowanych

Na gruncie prawa unijnego znaki zarejestrowane (czy zgłoszone) mogą stanowić podstawę podważenia używania i rejestracji innego znaku na podstawie kolizji między nimi. W uproszczeniu można wyróżnić trzy sytuacje, kiedy mówimy o kolizji:

  • znaki są identyczne i przeznaczone dla identycznych towarów lub usług,
  • znaki są co najmniej podobne, towary lub usługi są co najmniej podobne i występuje prawdopodobieństwo wprowadzenia odbiorców w błąd,
  • znaki są co najmniej podobne, pierwszy znak cieszy się renomą na swoim terytorium, a używanie znaku drugiego wiąże się z nienależną korzyścią z racji odróżniającego charakteru lub renomy pierwszego znaku towarowego lub szkodliwością dla tego charakteru lub renomy.

Znaki renomowane są więc kategorią, której ustawodawca przyznał wyjątkową ochronę. Na gruncie prawa unijnego za znaki renomowane uznaje się te o wysokim stopniu znajomości. Wychodzi się z założenia, że jeśli odbiorca widzi znak podobny do renomowanego, przeznaczony dla jakichkolwiek towarów, może dojść do jego skojarzenia z tym znakiem renomowanym. Jeśli to skojarzenie powoduje, że zostaje wyzyskana renoma czy zdolność odróżniająca znaku renomowanego albo dochodzi do zaszkodzenia takiej renomie lub zdolności, mamy do czynienia z kolizją. Jak widać, znaki renomowane są chronione poza zakresem towarów i usług, dla których zostały zgłoszone. W teorii możliwe jest np. uznanie, że dochodzi do naruszenia znaku renomowanego przeznaczonego dla odzieży w sytuacji posługiwania się nim dla mebli.

Między innymi na kategorię znaków renomowanych powołała się The Coca-Cola Company w swoim sprzeciwie wobec zgłoszenia znaku Master i tej kategorii dotyczy ostatni wyrok w sprawie.

Zakres ochrony na gruncie wyroku

Patrząc na same znaki Modern Industrial & Trading Investment Co. Ltd i The Coca-Cola Company na pierwszy rzut oka widać tylko posłużenie się podobną czcionką i wykorzystanie kształtu litery C ze słowa Coca-Cola w literze M słowa Master. Bardziej uderzające powiązanie widać patrząc na przykład użycia znaków Master na butelkach.

Organy orzekające w omawianej sprawie pierwotnie nie dopatrzyły się kolizji między znakami. Uznały między innymi, że podane przykłady używania znaku poza Unią nie mają znaczenia dla sprawy. Przy pierwszej weryfikacji decyzji, Sąd stwierdził, że znaki są podobne. Mimo to organ ponownie orzekł na niekorzyść The Coca-Cola Company. Obecnie przed Sądem pojawiła się kwestia sporna dotycząca tego, czy podany przykład użycia znaku Master Cola poza Unią Europejską może dawać powód do stwierdzenia, że zachodzi ryzyko pasożytowania na renomie znaków The Coca-Cola Company.

Sąd uznał, że można uwzględnić dowody dotyczące handlowego wykorzystywania zgłoszonego znaku towarowego Master (w połączeniu z określeniem „cola”) w Syrii i na Bliskim Wschodzie. Chodziło o wyciągi z witryny internetowej www.mastercola.com, redagowanej głównie w języku arabskim, w celu wykazania prawdopodobieństwa, że używanie wspomnianego znaku w Unii spowoduje tam czerpanie nienależnej korzyści z renomy czterech wcześniejszych unijnych znaków towarowych Coca Cola.

Co stwierdził sąd?

Sąd wskazał, że wobec braku konkretnych informacji co do zamierzeń handlowych Modern Industrial & Trading Investment Co. Ltd w Unii, należy stwierdzić, że przedstawione wyciągi z witryny internetowej odnoszące się do faktycznego wykorzystania zgłoszonego znaku towarowego poza Unią pozwalają na stwierdzenie prima facie, że w przyszłości zaistnieje prawdopodobieństwo czerpania nienależnej korzyści w Unii, przy czym ryzyko to nie jest jedynie hipotetyczne.

Wyrok daje obraz tego, jak daleko może sięgać ochrona znaku renomowanego i jak różne okoliczności należy uwzględniać w jej kontekście.

TEKST: Iwona Jakubiak vel Wojtczak, rzecznik patentowy, prawnik, prowadzi dział IP w SLS Seredyński Sandurski Kancelaria Radców Prawnych.

Artykuł został opublikowany w miesięczniku BIZNES.meble.pl, nr 3/2018