Słownik meblarski

Meble kolbuszowskie

Meble kolbuszowskie – meble z obszaru dawnej Małopolski, często określane są jako „meble polskie” lub „meble kolbuszowskie”, zaliczane do ośrodka miejscowego, o prowincjonalnym charakterze.

Meble kolbuszowskie to przede wszystkim sprzęty skrzyniowe o konstrukcji wieńcowej, jak szafy, kredensy, komody, a także sekretarzyki łączące zarówno cechy charakterystyczne dla rokoko (prosta forma, czoła szuflad wklęsło-wypukle formowane), jak i dla baroku (geometryczna intarsja z motywami wstęgowo-cęgowymi). Dodatkowym elementem zdobniczym tych mebli są kabriolowe nogi.

Najbardziej znane meble kolbuszowskie

Do najbardziej znanych mebli kolbuszowskich należy kredens Jana Wielopolskiego, ówczesnego właściciela Kolbuszowej, powstały około 1761 roku. Mebel stanowi kompilację różnych stylów. Formą nawiązuje do baroku, natomiast bogata dekoracja w postaci intarsji wykonana jest w charakterystyczne motywy dla stylu rokoko.

Kredens pełni dwie funkcje, służy do przechowywania zastawy oraz bielizny stołowej, natomiast po rozłożeniu górnego skrzydła spełnia funkcję stołu.

Jak wyglądają meble kolbuszowskie?

Meble kolbuszowskie charakteryzują się na ogół prostą, geometryczną formą. Dekoracje ograniczają się do intarsji wykonywanej na jasnym tle rodzimych gatunków drewna, takich jak jesion, brzoza, topola.

Najczęściej występuje w postaci wstęg i żyłek, dzielących całą bryłę mebla na mniejsze pola, w których znajdują się motywy roślinne, geometryczne, figuralne oraz sceny rodzajowe. Często pojawiają się również herby, czy też inicjały osoby, dla której wykonywano dany mebel.

Źródło: Dzięgielewski S., Żuchowski T. Studia nad metodami identyfikacji mebli wytwarzanych w Polsce do XIX wieku, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, 2009.